Câu 1:

* Tóm tắt đoạn trích

Chàng thanh niên Dế Mèn cường tráng, khoẻ mạnh nhưng kiêu căng tự phụ về vẻ đẹp và sức mạnh của mình, hay xem thường và bắt nạt mọi người. Một lần, Mèn bày trò trêu chọc Cốc để khoe khoang trước anh hàng xóm Dế Choắt, dẫn đến cái chết thảm thương của người bạn xấu số ấy. Cái chết của Choắt làm Mèn vô cùng hối hận, ăn năn về thói hung hăng bậy bạ của mình.

a) Truyện được kể ở ngôi thứ nhất, lời kể chính là nhân vật Dế Mèn.

b) Bài văn có thể chia làm 3 đoạn:

- Đoạn 1 (Từ đầu đến ... "có thể sắp đứng đầu trong thiên hạ"): Đoạn này miêu tả vẻ đẹp cường tráng nhưng tính cách còn kiêu căng của Dế Mèn.

- Đoạn 2 (Tiếp theo đến ... "mang vạ vào mình đấy"): Mèn trêu chị Cốc và gây ra cái chết thảm thương cho Dế Choắt.

- Đoạn 3 (còn lại): Sự ân hận của Dế Mèn.

Câu 2:

* Tóm tắt đoạn trích:

Truyện kể về một chàng dế thanh niên cường tráng có tính kiêu căng, tự phụ luôn tự cho mình là người “sắp đứng đầu thiên hạ”. Với bản tính đó, Dế Mèn trong một lần nghịch dại trêu chị Cốc đã dẫn tới cái chết thương tâm cho Dế Choắt - anh bạn hàng xóm yếu ớt, tội nghiệp. Dế Mèn ân hận và rút ra bài học đường đời đầu tiên.

a) Truyện được kể bằng lời của nhân vật Dế Mèn, xưng “tôi”.

b) Bài văn có thể được chia làm 2 phần:

+ Phần 1 (từ đầu ... sắp đứng đầu thiên hạ): Giới thiệu ngoại hình và tính cách của Dế Mèn

+ Phần 2: (phần còn lại): Câu chuyện về bài học đường đời đầu tiên.

Câu 3
– Nhìn Dế Choắt bằng con mắt khinh thường giễu cợt:

  + gọi người bạn đồng lứa là Choắt

  + miêu tả Choắt trong cái nhìn chê bai, khinh bỉ: người dài lêu nghêu, mặt mũi ngẩn ngơ,…

– Nói năng bằng giọng kẻ cả, trịch trượng

  + gọi Choắt bằng Chú mày dù cùng tuổi

  + lên mặt dạy đời: Chú mày có lớn mà chả có khôn

– Cư xử ích kỉ lỗ mãng:

  + mắng nhiếc khi Choắt muốn thông ngách với Dế Mèn

  + không hề cảm thông trước sự ốm yếu của Choắt

  + ra về phũ phàng

Câu 4 

– Diễn biến tâm lí và thái độ của Dế Mèn trong việc trêu Cốc dẫn đến cái chết của Choắt

  + nghịch ranh huyênh hoang: Sợ gì? Mày bảo tao còn sợ ai hơn tao nữa….

  + trêu chị Cốc xong Mèn ta chui tọt và hang ung dung đắc ý , yên tâm về sự an toàn của mình

  + khi Dế Choắt bị Cốc mổ Mèn lúc này chẳng còn vẻ anh hùng nữa: sợ hãi , im thin thít

  + chị Cốc bay đi Mèn mới mon men bò ra thấy tình cảnh thoi thóp của Choắt, Mèn mới thấy hối hận và nhận ra cái tội ngông cuồng của mình

– Bài học đường đời đầu tiên mà Dế Mèn học được: Ở đời mà có thói hung hăng bậy bạ , có óc mà không biết nghĩ, sớm muộn rồi cũng mang vạ vào mình đấy!

Câu 5 

– Hình ảnh những con vật miêu tả trong truyện rất giống với trong thực tế

– Tuy nhiên chúng được nhân cách hóa gán cho các đặc điểm của con người chẳng hạn như các hành động trịnh trọng và khoan thai đưa chân vuốt râu, hối lỗi ân hận trước cái chết của Dế Choắt của Dế Mèn

– Các tác phẩm về loài vật có cách viết tương tự: Con hổ có nghĩa, Truyện lục súc tranh công , Đeo nhạc cho mèo,…