Hoàn cảnh lịch sử

• Năm 1010, vua Lý Công Uẩn lập nên triều đại nhà Lý.  Trải qua 3 đời vua, nước Đại Việt phát triển vững mạnh và ổn định, chống thù trong giặc ngoài.
• Từ khi thành lập vào năm 960, nhà Tống luôn bị uy hiếp bởi nhà Liêu, nước Tây Hạ cùng nhiều mối lo khác.  
• Nhà Tống bắt buộc phải cống nạp cho các nước lớn, chính trị trong nước mất ổn định. Chiến lược đề ra là tiến đánh, xâm lược các nước nằm ở phía nam Trung Quốc nhằm giải tỏa các nỗi lo trở thành chiến lược hàng đầu được nhà Tông chú trọng.

Diễn biến:
- Cuối năm 1076, nhà Tống cử 1 đạo quân lớn theo 2 đường thủy, bộ tiến vào xâm lược Đại Việt.
- Tháng 1 năm 1077, quân Tống cử 10 vạn quân bộ do Quách Quỳ và Triệu Tiết chỉ huy vượt biên giới qua Lạng Sơn tiến xuống.
- Quân ta chặn đánh, đến trước bờ bắc sông Như Nguyệt, quân Tống bị quân ta chặn lại.
- Cánh quân thủy của nhà Tống bị quân ta chặn đánh ở vùng ven biển nên không thể tiến sâu vào hỗ trợ cho cánh quân bộ.
Kết quả:
- Quân Tống đại bại. Chấp thuận lời đề nghị giảng hòa kéo quân về nước.
Ý nghĩa:
- Là trận đánh tuyệt vời trong lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc ta. Nhà Tống từ bỏ mộng xâm lược Đại Việt. Nền độc lập, tự
chủ của Đại Việt được giữ vững.

*Diến biến:

- Quân Tống bắc cầu phao, đóng bè lớn, ào ạt tiến qua sông, đánh vào phòng tuyến của ta

- Ta mở cuộc tấn công lớn, đẩy chúng về phía bờ Bắc

- Cuối mùa xuân năm 1077: Lý thường Kiệt bất ngờ mở cuộc tấn công vào trận tuyến của địch

*Kết quả:

- Quân Tống thua to, rơi vào tình thế khó khăn, tuyệt vọng

- Lý Thường Kiệt quyết định giảng hoà, cho quân Tống rút về nước

*Nguyên nhân thắng lợi:

- Nhờ có tinh thần đoàn kết, toàn dân

- Sự chỉ huy tài tình của Lý Thường Kiệt

*Ý nghĩa lịch sử:

- Là chiến thắng tuyệt vời, trong lịch sử trống quân xâm lược của quân và dân Đại Việt

- Buộc nhà Tống phải từ bỏ mộng xâm lược nước ta

- Củng cố nền độc lập của dân tộc