`(57)`

`@` Nội dung cải cách :

`-` Năm `1868` , Trần Đình Túc và Nguyễn Huy Tế xin mở cửa biển Trà Lí (Nam Định ) . Đinh Văn Điền xin đẩy mạnh việc khai khẩn ruộng hoang và khai mỏ , phát triển buôn bán , chấn chỉnh quốc phòng.

`-` Viện Thương bạc xin mở ba cửa biến ở miền Bắc và miền Trung để thông thương với bên ngoài 

`-` Đặc biệt từ năm `1863` đến năm `1971` Nguyễn Trường Tộ đã kiên trì gửi lên triều đình `30` bản điều trần , đề cập tới một loạt vấn đề như chấn chỉnh bộ máy quan lại , phát triển công thương nghiệp và tài chính , chỉnh đốn võ bị , mở rộng ngoại giao , cải tổ giáo dục....

`-` Ngoài ra vào các năm `1877` và `1882` , Nguyễn Lộ Trạch còn dâng hai bản "Thời vụ sách" lên vua Tự Đức , đề nghị chấn hưng dân khí , khai thông dân trí , bảo vệ đất nước.

`@` Kết cục :

`->` các đề nghị cải cách không được thực hiện vì còn mang tính chất lẻ tẻ , rời rạc , chưa xuất phát từ những cơ sở bên trong, chưa giải quyết được những vấn đề cơ bản của thời đại là giải quyết hai mâu thuẫn chủ yếu của xã hội Việt Nam. Đồng thời còn do triều đình phong kiến Nguyễn bảo thù , bất lực trong việc thích ứng với hoàn cảnh nên đã không chấp nhân những cải cách.

`->` Dù vậy , nhưng các tư tưởng cải cách cuối `XIX` đã gây được tiếng vang lớn , làm thay đổi tư tưởng bảo thù và góp phần chuẩn bị cho sự ra đời của phong trào Duy tân ở Việt Nam đầu `XX`