Tấm gương quên mình vì nước của ông được nhân dân khâm phục, kính trọng, ông được thờ trong đền Trung Liệt (cùng với Hoàng Diệu) trên gò Đống Đa với câu đối:

Thử thành quách, thử giang sơn, bách chiến phong trần dư xích địaVi nhật tinh, vi hà nhạc, thập niên tâm sự vọng thanh thiên^[14]

Dịch:

Kia thành quách, kia non sông, trăm trận phong trần còn thước đấtLà trời sao, là sông núi, mười năm tâm sự với trời xanh

Sách Việt Nam sử lược nhận xét về ông: "Ông Nguyễn tri Phương là người ở Thừa-thiên, do lại-điển xuất thân, làm quan từ đời vua Thánh-tổ, trải qua ba triều, mà nhà vẫn thanh-bạch, chỉ đem trí-lự mà lo việc nước, chứ không thiết của-cải. Nhưng chẳng may phải khi quốc bộ gian nan, ông phải đem thân hiến cho nước, thành ra cả nhà cha con, anh em đều mất vì việc nước. Thật là một nhà trung-liệt xưa nay ít có vậy."

                                            Xin 5 sao và hay nhất

Nguyễn Tri Phương làm quan cho nhà Nguyễn 53 năm. Có thể nói từ khi bước vào con đường làm quan đến khi trút hơi thở cuối cùng, từ Nam chí Bắc thì cuộc đời Nguyễn Tri Phương luôn gắn liền với nhiều công trạng cho đất nước, đem lại bình yên cho nhân dân. Trong suốt thời gian đó, ông chỉ huy quân sĩ tác chiến 6 lần (từ năm 1836 tới năm 1873). Trong đó, có 5 lần ông đều giữ chức Tổng đốc quân vụ (nghĩa là Tổng chỉ huy mặt trận). Nhưng đối với ông, có lẽ ba lần cầm quân oanh liệt nhất đó là các lần cầm quân đánh Pháp ở Đà Nẵng, Gia Định và giữ Thành Hà Nội.
Nguyễn Tri Phương là một biểu hiện về đức độ xuất phát từ chủ nghĩa nhân đạo, vị tha truyền thống; xuất phát từ chữ nhân, chữ nghĩa. Quan điểm nhân sinh, chính trị vì nước, vì dân của Nguyễn Tri Phương thể hiện một cách toàn diện, sâu sắc và xuyên suốt trong tất cả các đường lối, chủ trương, hành động, quân sự, chính trị, kinh tế, xã hội của ông mà nội dung chủ yếu nhằm phục vụ người dân.
Mặc dù xuất thân là một quan văn nhưng ông lại là một dũng tướng có đức, có tài, chỉ huy nhiều trận đánh với nghệ thuật quân sự độc đáo khiến quân thù khiếp đảm. Đại danh tướng Nguyễn Tri Phương được nhân dân và nhiều viên quan nhà Nguyễn tôn vinh, kính phục. Mặc dù trong cuộc đời làm tướng xông pha trận mạc của ông có lúc thành, lúc bại nhưng ông vẫn bình tĩnh, vững vàng ý chí, tinh thần, tin cậy của nhân dân và triều đình. Ông là một vị đại thần thanh liêm, thẳng thắn, đối với ông " chức vị là tạm thời mà tình người là vĩnh viễn”. Cho nên ông vẫn kiên trung với sự nghiệp vì nước, vì dân của mình. Và ngay cả khi bị dồn vào đường cùng thì Nguyễn Tri Phương cũng chọn lấy cho mình một cái chết oai hùng để đáp đền sông núi.
Ông xứng đáng là một đại danh thần được đất Thăng Long - Hà Nội và cả nước Việt Nam đời đời tri ân, tưởng nhớ.