1. Nhận xét về ngòi bút của Nguyễn Khải trong “ Mùa lạc “, nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Trung đã nói “ Hứng thú của Nguyễn Khải là đột nhập được vào cái bên trong, cái mạch ngầm hiện thực để khám phá chiều sâu số phận con người (...) qua những dòng văn thấm đẫm nhân tình ( Phân tích bình giảng tác phẩm văn học 12- Nhà xuất bản Giáo dục- trang 95, 96 ) Hãy phân tích đoạn văn sau để thấy được điều đó “ Chị quê ở Hưng Yên, nhà không có ruộng, vẫn làm nghề đậu phụ, thời địch tạm chiếm, lại xoay sang úp men, nấu rượu. Lấy chồng từ năm mười bẩy tuổi, nhưng chồng cờ bạc, nợ nần nhiều nên bỏ đi Nam đến đầu năm 1950 mới trở về quê. Ăn ở nhau được đứa con trai lên hai thì chồng chết. Cách mấy tháng sau đứa con lên sài bỏ đi để chị ở một mình. Từ ngày ấy chị không có gia đình nữa, đònh gánh trên vai, tối đâu là nhà, ngã đâu là giường, khi ra Hòn Gay, Cẩm Phả lấy muồng, khi ngược Lào Cai buôn gà, vịt, mùa tu hú kêu sang đất Hà Nam buôn vải, tháng sáu lại về quê bẻ nhãn. Khi thì ở chợ Cuối Chắm, ở đò Tràng Thưa, khi lại về phố Rỗ, chợ Bì, chợ Bưởi. Mùa hè vài cái áo cánh nâu vá vai, mùa đông một chiếc áo bông đã bạc, ngày mưa, ngày nắng, bàn chân đã từng đi khắp mọi nơi không dừng lại một buổi nào. Cũng có ngày đau ốm, nằm nhờ nhà người quen, bưng bát cơm nóng, nhìn ngọn đèn dầu lại sực nhớ tới trước đây mình cũng có một gia đình, có một đứa con, sớm lo việc sớm, tối lo viêc việc tối. Còn bây giờ bốn bể là nhà, chỉ lo cho bản thân mình sao được cơm ngày hai bữa, chân cứng đá mềm. Mái tóc óng mượt ngày xưa qua năm tháng đã khô lại, đỏ đi như chết, hàm răng phai không buồn nhuộm, soi gương thấy gò má càng cao, tàn hương nổi càng nhiều. Muốn về sống lại ở quê, nhưng quê hương nào còn có ai. Thôi đành cứ đi mãi, ngày khỏe đã vậy, ngày ốm chưa biết ra sao. Muốn chết nhưng đời còn dài nên phải sống. Chị sống táo bạo và liều lĩnh, ghen tị với mọi người và hờn giận cho thân mình”. ( Trích truyện ngắn “ Mùa lạc “ - Nguyễn Khải ) 2. Tố Hữu đã từng nói : Tôi “ phải lòng “ đất nước nhân dân mình . Trong bài thơ Việt Bắc, tình yêu sâu nặng, sự “ phải lòng “ đó được ông thể hiện vô cùng xuất sắc, dệt lên trước mắt người đọc một hình ảnh Việt Bắc thật đẹp, thật thơ, thật đáng nhớ. Bằng một bài văn hay nêu cảm nhận của anh ( chị ) về cảnh và người Việt Bắc được tái hiện trong bài thơ.