1.  Hệ thống các nước XHCN ra đời trong hoàn cảnh

- Sau chiến tranh thế giới thứ hai, hệ thống xã hội chủ nghĩa thế giới ra đời bao gồm các nước Liên Xô, Cộng hòa Dân chủ Đức, Bungari, Ba Lan, Hunggari, Rumani, Tiệp Khắc, Anbani, Mông cổ, Trung Quốc, Triều Tiên, Việt Nam, Cuba.

- Năm 1960, tại Mátxcơva, Hội nghị 81 Đảng Cộng sản và công nhân của các nước trên thế giới đã ra tuyên bố và khẳng định: “Đặc điểm chủ yếu của thời đại chúng ta là hệ thống xã hội chủ nghĩa thế giới đang trở thành nhân tố quyết định sự phát triển của xã hội loài người".

2.  Hệ thống xã hội chủ nghĩa hình thành trên cơ sở:

- Cùng mục tiêu xây dựng Chủ nghĩa xã hội.

- Đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản.

- Cùng chung hệ tư tưởng là chủ nghĩa Mác – Lê-nin.

3. Sự hợp tác tương trợ giữa Liên Xô và Đông Âu được thực hiện

 - Về kinh tế: Ngày 8/1/1949, hội đồng tương trợ kinh tế ra đời gồm Liên Xô và các nước Đông Âu.

 - Quan hệ chính trị và quân sự: Ngày 14/5/1955, tổ chức Hiệp ước Vac-sa-va thành lập.