@fish

1.Trình bày hiểu bt của e về bộ máy chính quyền thời Lê sơ ( hậu Lê)

-> gồm vua đứng đầu , giúp việc cho vua là quan đại thần , các quan đại thần được chia thành 6 bộ và các cơ quan chuyên môn  ;  6 bộ gồm : lại, hộ,lễ,bình,hình,công  ; các cơ quan chuyên môn gồm : hàm sử viện , quốc sử viện , ngự sử đài 

 - Kể tên các vị vua nhà Lê.

->  lê thái tổ

 lê thánh tông

lê cung hoàng

lê chiều tông

lê uy mục

lê hiến tông

lê túc tông

lê nhân tông

lê tương dực 

 2.So sánh pháp luật thời Lý - Trần - Lê ? 

->  thời lý :

năm 1042 nhà lý ban hành bộ luật hình thư  là bộ luật đầu tiên của nước ta

 nội dung :

 bảo vệ vua và cung điện

cấm giết hại trâu bò   

bảo vệ của công và tài sản của nhân dân 

  thời trần :

ban hành bộ luật * quốc triều hình luật * ( giống luật hình thư ) 

 xác nhận và bảo vệ quyền tư hữu tài sản 

cơ quan luật pháp thời trần được tăng cường và hoàn thiện hơn 

đặt thẩm hình viện 

 thời lê : 

 ban hành luật hồng đức * quốc triều hình luật * 

 bảo vệ quyền lợi vua và hoàn tộc

 bảo vệ quyền lợi phụ nữ

 bảo vệ chủ quyền  quốc gia bảo vệ quyền lợi của giai cấp thống trị địa chủ phong kiến 

 khuyến khích phát triển kinh tế

 3.Thành tựu về văn hóa , khoa hc thời Lê sơ ?

-> 

  về khoa học : 

- đạt nhiều thành tựu  trên mọi lĩnh vực sử học, địa lý, y học, thiên học

  về văn học :

  văn học chữ hán duy trì ,văn học chữ nôm phát chiếm vị trí quan trọng 

  - Sự suy yếu của triều đình nhà Lê ?

-> đầu thế kỉ XVI nhà lê bắt đầu suy thoái

 vua quan ăn chơi sa đọa 

 nội bộ triều đình tranh dành quyền lực 

 các phe phái đánh nhau liên miên 

     -Cuộc chiến tranh Nam - Bắc triều.?

-> năm 1527 mặc đăng dung cướp ngôi nhà lê lập ra nhà mạc * bắc- triều*

 năm 1533 nguyễn kim vào thanh hóa đưa người họ lê lên làm vua * nam triều * 

 - chiến tranh nam- bắc triều kéo dài lên  miên suốt 50 năm năm 1592 nam triều chiếm được thăng long , họ mạc chạy lên cao bằng chiến tranh nam-bắc triều chấm dứt

 - Chiến tranh Trịnh Nguyễn ( sự chia cắt của đàng trong đàng ngoài )

 -> năm1545 nguyễn kim chết con rể là trịnh kiểm lên thay nắm binh quyền hình thành thế lực họ trịnh 

 con thứ của nguyễn kim là nguyễn hoàng vào chiếm thủ ở thuận hóa , quảng nam hình thành thế lực họ trịnh 

  --> hai bên lấy sông gianh làm giới tuyến phân chia đất nước

#hoctot

cho mk xin hay nhất ạ

 no copy

1/ Tổ chức bộ máy chính quyền thời Lê sơ: được hoàn thiện dần và đến thời vua Lê Thánh Tông là hoàn chỉnh nhất.

- Ở trung ương:

+ Đứng đầu triều đình là vua.

+ Để tập trung quyền lực vào vua, vua Lê Thánh Tông bãi bỏ các chức vụ cao cấp nhất như: tướng quốc, đại tổng quản, đại hành khiển. Vua trực tiếp nắm mọi quyền hành, kể cả chức Tổng chỉ huy quân đội.

+ Giúp việc cho vua có các quan đại thần.

+ Ở triều đình có 6 bộ và các cơ quan chuyên môn. 6 bộ là: Lại, Hộ, Lễ, Binh, Hình, Công, đứng đầu mỗi bộ là Thượng thư; các cơ quan chuyên môn gồm Hàn lâm viện, Quốc sử viện, Ngự sử đài.

- Ở địa phương:

+ Thời vua Lê Thái Tổ và vua Lê Nhân Tông, cả nước chia làm 5 đạo. Dưới đạo là phủ, huyện (châu), xã.

+ Thời vua Lê Thánh Tông, đổi chia 5 đạo thành 13 đạo thừa tuyên, đứng đầu mỗi đạo là 3 ti phụ trách 3 mặt khác nhau (đô ti, thừa ti và hiến ti). Dưới đạo thừa tuyên là phủ, châu, huyện, xã.

-10 vị vua nhà Lê sơ thuộc 6 thế hệ bao gồm

- Lê Thái Tổ, 

-Lê Thái Tông,

- Lê Nhân Tông,

- Lê Thánh Tông,

- Lê Hiến Tông, 

-Lê Túc Tông,

- Lê Uy Mục, 

-Lê Tương Dực, 

-Lê Chiêu Tông và Lê Cung Hoàng.

2/

- Giống nhau là về bản chất mang tính giai cấp và đẳng cấp. Mục đích chủ yếu để bảo vệ quyền lợi của giai cấp thống trị, trước hết là đặc quyền đặc lợi của vua, triều đình, của các quan lại cao cấp, cùng cố chế độ quân chủ trung ương tập quyền. Có một số điều luật khuyến khích nông nghiệp phát triển, ổn định xã hội.
- Khác nhau, luật pháp thời Lê sơ được nhà nước rất quan tâm. Bộ luật Hồng Đức được ban hành là bộ luật hoàn chỉnh, đầy đủ, tiến bộ nhất trong các bộ luật thời phong kiến ở Việt Nam. Một số điều trong bộ luật Hồng Đức bảo vệ quyền lợi cho người phụ nữ (về kinh tế, gia đình, xã hội).

3/

- Văn học:

+ Văn học chữ Hán và chữ Nôm đều phát triển. Có nhiều tác phẩm nổi tiếng như: Quân trung từ mệnh tập, Bình Ngô đại cáo, Quốc âm thi tập, Hồng Đức quốc âm thi tập,…

+ Văn thơ thời Lê sơ có nội dung yêu nước sâu sắc, thể hiện niềm tự hào dân tộc, khí phách anh hùng và tinh thần bất khuất của dân tộc.

- Sử học: có nhiều tác phẩm như: Đại Việt sử kí, Đại Việt sử kí toàn thư, Lam Sơn thực lục,…

- Địa lí: có Hồng Đức bản đồ, Dư địa chí, An Nam hình thăng đồ.

- Y học: có Bản thảo thực vật toát yếu.

- Toán học: có Đại thành toán pháp, Lập thành toán pháp.

- Nghệ thuật sân khấu như ca, múa, nhạc, chèo, tuồng được phục hồi nhanh chóng và phát triển, nhất là chèo, tuồng.

- Nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc: mang nhiều nét đặc sắc. Biểu hiện ở các công trình lăng tẩm, cung điện tại Lam Kinh (Thanh Hóa). Điêu khắc thời Lê Sơ có phong cách khối đồ sộ, kĩ thuật điêu luyện.

* Những thành tựu về giáo dục, khoa cử:

- Nội dung thi cử là các sách của đạo Nho.

Dựng lại Quốc Tử Giám, mở nhiều trường học, mở khoa thi. Nội dung học tập thi cử là sách của đạo Nho. Một năm tổ chức ba kì thi: Hương - Hội - Đình.

=> Giáo dục phát triển đào tạo được nhiều nhân tài.