Hoàn cảnh:
- Sau hai Hiệp ước Hác-măng và Pa-tơ-nốt, Pháp đã hoàn thành về cơ bản cuộc xâm lược Việt Nam, thiết lập chế độ bảo hộ ở Bắc Kì và Trung Kì.
- Phái chủ chiến trong triều đình Huế, đại diện là Tôn Thất Thuyết mạnh tay hành động, phế bỏ những ông vua thân Pháp, đưa Hàm Nghi lên ngôi, bí mật xây dựng sơn phòng, tích trữ lương thảo và vũ khí để chuẩn bị chiến đấu.
- Đêm ngày 4 rạng ngày 5-7-1885, Tôn Thất Thuyết hạ lệnh tấn công Pháp tại đồn Mang Cá, toà Khâm sứ. Cuộc chiến đấu diễn ra vô cùng ác liệt. Pháp phản công, Tôn Thất Thuyết đưa vua Hàm Nghi chạy ra sơn phòng Tân Sở (Quảng Trị).
- Ngày 13-7-1885, Tôn Thất Thuyết mượn danh vua Hàm Nghi xuống chiếu Cần Vương kêu gọi văn thân, sĩ phu, nhân dân cả nước đứng lên vì vua mà kháng chiến.

Các phong trào tiêu biểu: Khởi nghĩa Ba Đình, bãi Sậy, Hương Khê

* Hoàn cảnh:

Sau cuộc phản công tại kinh thành Huế, Tôn Thất Thuyết đưa vua Hàm Nghi ra Tân Sở, Quảng Trị. Tại đây, ngày 13 - 7 - 1885, nhân danh vua Hàm Nghi ông đã ra chiếu Cần Vương kêu gọi văn thân, sĩ phu, nhân dân đứng lên giúp vua cứu nước. Một phong trào yêu nước chống quân xâm lược đã dâng lên sôi nỏi kéo dài đến cuối thế kỉ XIX được gọi là phong trào Cân Vương.

* Diễn biến: Được chia làm 2 giai đoạn:

- Giai đoạn 1: Từ năm 1885 - 1888, phong trào bùng nổ khắp nước, sôi động nhất là các tỉnh Bắc Kì và Trung Kì. Thấy địa bàn Tân Sở chất hẹp dễ bị địch bao vây, nên Tôn Thất Thuyết đã đưa vau Hàm Nghi vượt dãy Trường Sơn ra Bắc, lập căn cứ ở làng Phú Gia, huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tỉnh. Căn cứ này gồm các tỉnh miền Tây, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình và có thể sang Lào. Trên đường đi được nhân dân tận tình giúp đỡ. Cuối năm 1886, Tôn Thất Thuyết sang Truong Quốc cầu viện. Tháng 11 - 1888, vua Hàm Nghi bị bắt.

- Giai đoạn 2: Từ 1889 - 1896: Tuy vua bị bắt  nhưng phong trào Cần Vương vẫn được duy trì và dần được quy tụ thành những cuộc khởi nghĩa lớn có quy mô và trình độ tổ chức.

* Ý nghĩa:

- Phong trào thể hiện long yêu nước, kháng chiến chống Pháp của nhân dân ta.

- Làm chậm bước tiến trong qua trình bình định của Pháp.

- Đễ lại nhiều bài học quý báu cho phong trào kháng chiến chống Pháp của nhân dân ta như bài học xây dựng căn cứ người lãnh đạo, ...

* Những cuộc khởi nghĩa trong phong trào Cần Vương là:
- Cuộc khởi nghĩa Ba Đình( 1886 - 1887)

- Cuộc khởi nghĩa Bãi Sậy( 1883 - 1892)

- Cuộc khởi nghĩa Hương Khê( 1885 - 1896)

Chúc bạn học tốt. Xin 5 sao và CTLHN.