Nhà Lê sơ hay Lê sơ triều (chữ Nôm: 家黎初 chữ Hán: 黎初朝), đôi khi gọi là nhà Hậu Lê (後黎朝), là giai đoạn đầu của triều đại quân chủ nhà Hậu Lê. Đây là thời kỳ mà chế độ quân chủ chuyên chế tập quyền trong lịch sử Việt Nam lần đầu tiên đạt đến đỉnh cao của sự phát triển cũng như suy thoái của nó. Nhà Lê sơ được thành lập sau khi Lê Lợi phát động Khởi nghĩa Lam Sơn đánh bại nhà Minh. Ông đổi tên Giao Chỉ (交阯), vốn tồn tại trong thời gian nội thuộc nhà Minh, trở về Đại Việt (大越), quốc hiệu có từ đời Lý Thánh Tông.

Thời đại Lê sơ có 10 vị hoàng đế thuộc 6 thế hệ, đây là thời kỳ các hoàng đế nhà Lê nắm trọn được quyền hành, cũng là thời kỳ vĩ đại, hoàng kim của chế độ phong kiến Việt Nam. Đời Lê Thái Tổ (Lê Lợi) và đặc biệt là đời Lê Thái Tông, xã hội được đi vào ổn định, phát triển thịnh vượng một cách mau chóng sau thời kỳ chiến tranh trước đó. Có câu đồng dao sau:

Đời vua Thái Tổ, Thái Tông,Con bế, con dắt, con bồng, con mang...Đời vua Thái Tổ, Thái Tông,Thóc lúa đầy đồng trâu chẳng buồn ăn.

Nhà Lê sơ:

- Là giai đoạn đầu của triều đại quân chủ nhà Hậu Lê

- Nhà Lê sơ chính thức thành lập vào năm 1428

- Nhà Lê sơ được thành lập sau khi Lê Lợi phát động khởi nghĩa Lam Sơn đánh bại nhà Minh

- Lê Thái Tổ chia nước ra làm 5 đạo 

- Thời đại Lê sơ gồm 10 vị hoàng đế thuộc 6 thế hệ

+ Đời Lê Thái Tổ và đời Lê Thái Tông, xã hội dần đi vào ổn định, phát triển thịnh vượng một cách mau chóng

+ Đời Lê Thánh Tông, Đại Việt phát triển cực thịnh về mọi mặt

- Lãnh thổ trong thời đại này tiếp tục được mở rộng

- Triều đình nhà Lê mở nhiều khoa thi, thay đổi bộ máy chính quyền, không cho hoàng tộc các chức vụ thực quyền mà trọng dụng những người đỗ đạt để bổ nhiệm

- Văn học Đại Việt thời này phát triển rực rỡ