Nhà Nguyễn lập lại chế độ phong kiến tập quyền :

- Nguyễn Ánh lấn dần vùng đất của Tây Sơn

- Năm 1802, Nguyễn Ánh đặt niên hiệu Gia Long, chọn Phú Xuân (Huế) làm kinh đô, năm 1806 lên ngôi hoàng đế

- Luật pháp : Năm 1815, ban hành bộ Hoàng triều luật lệ (còn gọi là luật Gia Long)

- Chia nước ta làm 30 tỉnh và 1 số phủ

- Quân đội gồm nhiều binh chủng, thành trì vững chắc, hệ thống trạm ngựa

- Đối ngoại : Thần phục nhà Thanh mù quáng

Diện tích lúa canh tác tăng lên mà vẫn có tình trạng dân lưu vong là do nông dân bị địa chủ, cường hào cướp mất ruộng đất, phải lưu vong 

Vào khoảng giữa năm 1802, Nguyễn Ánh kéo ra bắc rồi tiến thẳng về Thăng Long , Nguyễn Quang toản lên Bắc Giang thì bị bắt . Triều đại tây sơn chấm dứt .

Năm 1802, Nguyễn Ánh lên ngôi , đặt niên hiệu là Gia Long , chọn Phú Xuân làm kinh đô, lập ra chiều Nguyễn , năm 1806 lên ngôi hoàng đế

Nhà Nguyễn lập lại chế độ pk tâp quyền: Vua trực tiếp nắm mọi quyền hành từ trung ương đến địa phương ,ban hành bộ Hoàng triều luật lệ (luật Gia Long) năm 1815.

các năm 1831-1832 , nhà Nguyễn chia cả nước thành 30 tỉnh và 1 phủ trực thuộc(thừa thiên); quân đội bao gồm nhiều binh chủng , xây thành trì và thiết lập hệ thống trạm ngựa dọc theo chiều dài đất nước

Mặc dù diện tích canh tác được tăng thêm nhưng tình trạng nông dân lưu vong vẫn còn do nông dân bị địa chủ cường hào cướp mất ruộng đất, nạn đói xảy ra nhiều năm nên nông dân phải bỏ làng đi lưu vong.