Thành nhà Mạc :

- Thành nhà Mạc được xây dựng ở vị trí án ngữ giao thông đường thủy và đường bộ bên bờ sông Lô - Khu vực phát triển về thương nghiệp và các triều đại phong kiến. Từ thời nhà Lý đã đóng quân tại đây với tên gọi đồn Tam Kỳ (hay Tam Cờ). 

- Thành cấu trúc theo kiểu hình vuông, mỗi bề tường dài 275 m, cao 3,5 m, dày 0,8 m, diện tích 75.625m2. Ở giữa mỗi mặt thành có một vành bán nguyệt, giữa vành bán nguyệt đó là cửa, trên cửa xây tháp, mái ngói. Trong tường có một con đường nhỏ xung quanh dùng làm đường tiếp đạn lên thành. Bao bọc tường thành là một lớp hào sâu ngập nước.

- Gạch xây thành là loại có kích thước lớn hơn nhiều so với gạch chỉ hiện nay, làm bằng thứ đất có nhiều quặng sắt rất rắn (đặc trưng của kiểu gạch thời Lê).

Các cuộc đấu tranh tiêu biểu :

Khởi nghĩa Thái Bình Thiên Quốc :

Diễn biến chính :

- Bùng nổ ngày 1/1/1851 tại Kim Điển ( Quảng Tây ) , lan rộng khắp cả nước . 

- Bị phong kiến đàn áp . 

- Năm 1864 , khởi nghĩa thất bại . 

Lãnh đạo : Hồng Tú Toàn

Lực lượng : Nhân dân 

Nguyên nhân thất bại : 

- Thiếu tổ chức ( chiếm lĩnh đất đai mà không biết cai trị ) .

- Nội bộ lủng củng . 

- Mất lòng người do muốn hủy bỏ hết truyền thống dân tộc . 

Tính chất , ý nghĩa :

- Là cuộc khởi nghĩa nông dân lớn nhất trong lịch sử Trung Quốc , chống phong kiến làm lung lay triều đình phong kiến Mãn Thanh . 

- Lần đầu tiên trong lịch sử Trung Quốc , chính sách bình ruộng đất , quyền bình đẳng nam , nữ đc đề ra . 

Phong trào Duy Tân :

Diễn biến chính : 

- Năm 1898 diễn ra cuộc vận động Duy Tân , tiến hàn cải cách cứu vãn tình thế . 

- Diễn ra trong 100 ngày . 

Lãnh đạo : Khang Hữu Vi , Lương Khái Siêu . 

Lực lượng : quan lại , sỹ phu tiến bộ , vua Quang Tự .

Nguyên nhân thất bại :

- Phong trào phát triển chủ yếu trong các tần lớp quan lại , sĩ phu có ý thức tiếp thu tưởng tiên tiến,

ko dựa vào nhân dân . 

- Vấp phải sự chống đối mạnh mẽ của phái thủ cựu trong giai cấp phong kiến do thái hậu Từ Hi cầm đầu . 

Tính chất , ý nghĩa : Cải cách dân chủ , tư sản , khởi xướng kuynh hướng dân chủ tư sản ở Trung Quốc .

Phong trào Nghĩa Hòa đoàn :

Diễn biến chính : Năm 1899 bùng nổ ở Sơn Đông lan sang Trực Lệ , Sơn Tây , tấn công sứ quán nước ngoài ở Bắc Kinh , bị liên quân 8 nước đế quốc tấn công nên thất bại . 

- Ko có lãnh đạo .

Lực lượng ; Nhân dân .

 Nguyên nhân thất bại : 

- Thiếu sự lãnh đạo thống nhất . 

- Thiếu vũ khí . 

Tính chất , ý nghĩa :

Phong trào yêu chống đế quốc . Giáng một đòn mạnh vào Đế quốc .