a. Vợ tôi không ác nhưng thị khổ quá rồi.

-> CN 1: Vợ tôi

-> VN 1: không ác

-> CN 2: thị 

-> VN 2: khổ quá rồi.

=> nối bằng quan hệ từ : nhưng

b. Khi người ta khổ quá thì người ta chẳng còn nghĩ đến ai được.

-> CN 1: người ta

-> VN 1: khổ quá

-> CN 2: người ta

-> VN 2: chẳng còn nghĩ đến ai được

=> nối bằng : trạng từ khi, thì

c. Lão không hiểu tôi, tôi nghĩ vậy, và tôi càng buồn lắm.

->CN 1: Lão 

-> VN 1: không hiểu tôi

-> CN 2: tôi

-> VN 2: nghĩ vậy

-> CN 3 : tôi

-> VN 3: càng buồn lắm

=> nối bằng : dấu phẩy, từ và.

d. Nếu trời rét đậm thì em phải mặc áo ấm.

-> CN 1: trời

-> VN 1: rét đậm

-> CN 2: em

-> VN 2: phải mặc áo ấm

=> nối bằng quan hệ từ : Nếu - thì

e. Vì Thuỷ Tinh đến sau nên Thuỷ Tinh không lấy được Mị Nương làm vợ.

-> CN 1:Thuỷ Tinh

-> VN 1: đến sau

-> CN 2: Thuỷ Tinh

-> VN 2 : không lấy được Mị Nương làm vợ.

=> nối bằng quan hệ từ : Vì - nên

+ ý nghĩa: nhằm thể hiện mối quan hệ giữa những từ ngữ hoặc những câu với nhau. Quan hệ từ được dùng để nối giữa từ với từ, vế với vế, câu với câu, giữa đoạn văn với đoạn văn.

$a.$

Vợ tôi // không ác nhưng thị // khổ quá rồi.

$C_1$      $V_1$               $C_2$    $V_2$

$-$ Nối bằng liên từ nhưng 

$-$ Quan hệ nguyên nhân

$b.$

Khi người ta // khổ quá thì người ta // chẳng còn nghĩ đến ai được.

               $C_1$          $V_1$           $C_2$            $V_2$

$-$ Nối bằng liên từ thì

$-$ Quan hệ giả thuyết - kết quả

$c.$

Lão // không hiểu tôi, tôi // nghĩ vậy, và tôi // càng buồn lắm.

    $C_1$      $V_1$          $C_2$     $V_2$     $C_3$    $V_3$

$-$ Nối các vế câu bằng dấu phẩy và từ và

$-$ Vế trước quan hệ đồng thời , vế sau là quan hệ tiếp nối  

$d.$

Nếu trời // rét đậm thì em // phải mặc áo ấm.

         $C_1$        $V_1$        $C_2$     $V_2$ 

$-$ Nối bằng cặp quan hệ từ : Nếu .. thì

$-$ Quan hệ giả thuyết - kết quả

$e.$

Vì Thuỷ Tinh // đến sau nên Thuỷ Tinh // không lấy được Mị Nương làm vợ.

        $C_1$        $V_1$                $C_2$              $V_2$ 

$-$ Nối bằng cặp quan hệ từ : Vì .... nên 

$-$ Quan hệ nguyên nhân