Câu 1:

Nhà nước thời Lý - Trần:

- Thành phần quan lại: Chủ yếu là quý tộc, vương hầu.

- Tổ chức bộ máy chính quyền:

+ Chưa hoàn chỉnh bằng thời Lê sơ.

+ Là nhà nước quân chủ quý tộc.

Nhà nước thời Lê sơ:

- Thành phần quan lại: Các nho sĩ trí thức đỗ đạt, có học vị thuộc các tầng lớp xã hội khác nhau. Không còn tầng lớp quý tộc thời Trần.

- Tổ chức bộ máy chính quyền:

+ Hoàn chinh hơn, chặt chẽ hơn, tính tập quyền cao hơn.

+ Là nhà nước quân chủ chuyên chế trung ương tập quyền cao độ, mang tính quan liêu.

Câu 2:

* Giống nhau:

- Về bản chất đều mang tính giai cấp và đẳng cấp.

- Mục đích chủ yếu là để bảo vệ quyền lợi của giai cấp thống trị, trước hết là đặc quyền đặc lợi của vua, triều đình, của các quan lại cao cấp, củng cố chế độ quân chủ trung ương tập quyền.

- Đều có một số điều luật khuyến khích nông nghiệp phát triển, ổn định xã hội.

* Khác nhau:

- Luật pháp thời Lý - Trần chưa đầy đủ và có một số điểm tiến bộ như luật pháp thời Lê sơ.

- Luật pháp thời Lê sơ được nhà nước rất quan tâm. Bộ luật Hồng Đức được ban hành là bộ luật hoàn chỉnh, đầy đủ, tiến bộ nhất trong các bộ luật thời phong kiến ở Việt Nam. Một số điều trong bộ luật Hồng Đức bảo vệ quyền lợi cho người phụ nữ, nô tì, giữ gìn truyền thống tốt đẹp của dân tộc,…

Câu 3:

* Giống nhau:

- Nông nghiệp: Nhà nước đều quan tâm đến kinh tế nông nghiệp, ban hành các chính sách khuyến nông như:

+ Khuyến khích nhân dân khai hoang, mở rộng diện tích trồng trọt.

+ Quan tâm đến vấn đề trị thủy: cho đào, đắp, nạo vét kênh mương đề phòng lũ lụt và tích trữ nước sản xuất.

+ Bảo vệ sức kéo cho nông nghiệp.

- Thủ công nghiệp:

+ Có hai bộ phận: thủ công nghiệp nhà nước và thủ công nghiệp trong nhân dân, đều phát triển.

+ Xuất hiện nhiều làng nghề thủ công nổi tiếng, nhiều thợ thủ công giỏi, khéo tay.

- Thương nghiệp:

+ Chợ làng, chợ huyện được lập ra ở nhiều nơi.

+ Giao lưu buôn bán với các nước bên ngoài phát triển.

⇒ Như vậy, ở cả hai thời kì nền kinh tế đều phát triển, đạt được nhiều thành tựu trên các mặt nông nghiệp, thủ công nghiệp, thương nghiệp.

* Khác nhau:

Thời Lý - Trần

- Nông nghiệp:

+ Tổ chức lễ “cày tịch điền”.

+ Chính sách ruộng đất: điền trang, thái ấp.

- Thủ công nghiệp:

+ Thời Lý: Nghề chăn tằm, ươm tơ, dệt lụa rất phát triển. Trong nước đã tự sản xuất được loại gấm vóc đẹp, tốt không thua kém gì gấm vóc của nhà Tống.

+ Thời Trần: Các mặt hàng thủ công càng ngày càng tốt, càng đẹp tiêu biểu là thạp gốm hoa nâu, gạch đất nung chạm khắc nổi,…

- Thương nghiệp:

+ Giao lưu buôn bán trong và ngoài nước phát triển. Tuy nhiên, thương nghiệp thời kì này chưa phát triển bằng thời Lê sơ.

Thời Lê sơ

- Nông nghiệp:

+ Không tổ chức lễ “cày tịch điền”.

+ Chính sách ruộng đất: quân điền.

- Thủ công nghiệp:

+ Các công xưởng do nhà nước quản lý gọi là Cục bách tác, chuyên sản xuất đồ dùng cho nhà vua, vũ khí, đóng thuyền, đúc tiền đồng,…

- Thương nghiệp:

+ Chợ búa được khuyến khích mở để lưu thông hàng hóa trong và nước ngoài. Phát triển hơn thời Lý - Trần.

Câu 4:

Thời Lý (1009 - 1225):

- Các tác phẩm văn học:

+ Nam Quốc sơn hà (Lý Thường Kiệt)

- Các tác phẩm sử học:

+ Đại Việt sử kí toàn thư.

Thời Trần (1226 - 1400)

- Các tác phẩm văn học:

+ Hịch tướng sĩ (Trần Quốc Tuấn). 

+ Tụng giá hoàn kinh sư (Trần Quang Khải).

+ Phú sông Bạch Đằng (Trương Hán Siêu).

- Các tác phẩm sử học:

+ Bộ Đại Việt sử kí gồm 30 quyển (Lê Văn Hưu).

Thời Lê sơ (1428 - 1527)

- Các tác phẩm văn học:

+ Văn học chữ Hán: Quân trung từ mệnh tập, Bình Ngô đại cáo,…

+ Văn học chữ Nôm: Quốc âm thi tập, Hồng Đức quốc âm thi tập,…

- Các tác phẩm sử học:

+ Có nhiều tác phẩm như: Đại Việt sử kí (10 quyển), Đại Việt sử kí toàn thư (15 quyển), Lam Sơn thực lục, Việt giám thông khảo tổng luận, Hoàng triều quan chế,…