Vị trí và hình thể tạo ra sự phân hóa đa dạng giữa các vùng vì: 

-  Lãnh thổ nước ta kéo dài trên nhiều vĩ độ, lãnh thổ hẹp ngang, nằm ở trung tâm khu vực gió mùa châu Á, chịu ảnh hưởng sâu sắc của gió mùa đông bắc lạnh đã tạo nên cho thiên nhiên có sự phân hoá theo chiều Bắc - Nam.
- Bên cạnh đó, lãnh thổ nằm tiếp giáp với vùng Biển Đông và có đường bờ biển kéo dài đã tạo cho thiên nhiên nước ta có sự phân hoá the chiều Đông - Tây.
- Địa hình nước ta 3/4 là đồi núi mà cứ lên cao 100m lại giảm $0,6^{o}$ C nên có sự phân hóa theo độ cao