Thời kì Hoàn cảnh kinh tế xã hội Đặc điểm đô thị Kiểu kiến trúc nổi bật
Thời kì Cổ đại -Chế độ cộng sản nguyên thủy tan rã nhà nước chiếm hữu nô lệ hình thành (đầu tiên xuất hiện khoảng 4000-5000 năm TCN ở Châu Á và Bắc Phi) gắn liền với sự xuất hiện của chế độ tư hữu và sự phân chia xã hội thành các giai cấp đối kháng.
-Nhà nước không ngừng củng cố và tập trung quyền lực vào tầng lớp thống trị với sự hỗ trợ của quân đội và tôn giáo
-Cơ sở kinh tế của nhà nước chiếm hữu nô lệ là quan hệ sản xuất đặc trưng bởi chế độ chiếm hữu tư nhân về tư liệu sản xuất và nô lệ.
-Kết cấu xã hội gồm 2 giai cấp chính là chủ nô và nô lệ., ngoài ra còn tồn tại tầng lớp thợ thủ công, dân tự do…
-Mâu thuấn xã hội nảy sinh
-đô thị là các trung tâm kinh tế chính trị xã hội quan trọng, có ai trò chi phối sự phát triển của các vùng lãnh thổ xung quanh
-là địa bàn phát triển của nền văn minh nhân loại
-phân chia nơi ở của các khu nô lệ, khu chủ nô, khu dành cho xây dựng cung điện, khu nhà ở của quý tộc,…
Thời kì trung đại
-Sự suy vong của chế độ chiếm hữu nô lệ và sự hình thành của chế độ phong kiến dẫn đến việc nông nghiệp hóa nền kinh tế các đô thị lớn cũng tàn lụi theo
-Các đô thị lớn bị tàn phá, trở nên hoang vắng không còn là những trung tâm chính trị, kinh tế xã hội quan trọng, nơi tập trung dân cư đông đúc chi phối sự phát triển của vùng lãnh thổ xung quanh như đã tồn tại trong xã hội cổ đại.
- Đặc điểm nổi bật của đô thị thời kì này là sự phân tán rải rác trong cảnh quan nông thôn các đô thị- pháo đài, đô thị dinh thự quy mô nhỏ. -Các pháo đài, những thành luỹ xây dựng bằng gỗ với hào nước, cầu rút ý nghĩa bảo vệ và phòng thủ

- Từ thế kỉ XII :Nhà nước phong kiến độc lập khảng định vai trò thống trị,thủ công nghiệp xuất hiện, kéo theo sự phát triển của thương mại là cơ sở thúc đẩy sự phát triển của các đô thi phong kiến
-Việc trao đổi hàng hóa, giao lưu bằng đường thủy giữa các vùng hình thành nên các đô thị cảng và đô thị nằm trên các đầu mối giao thông -đô thị phát triển khá nhanh, đặc biệt ở các vị trí có khả năng hoạt động thương nghiệp như cảng sông, cảng biển và đầu mối giao thông
- hình thành các đô thị là trung tâm thương mại, ngoại thương có vai trò thúc đẩy sản xuất hàng hóa phát triển
-ba yếu tố quảng trường chợ, nhà thờ và toà thị chính gắn bó chặt chẽ với nhau, nhà thờ giữ vai trò trọng tâm cuả bố cục đô thị
+châu Âu:cải tạo và mở rộng các đô thị thời phục hưng, nghiên cứu quy hoạch đô thị, đô thị lý tưởng .Vd :tp Pari(Pháp), Petecbua(Nga), Luân Đôn(Anh), Roma(Ý),
+châu Á:đô thị là nơi ở vủa vua chúa, là trung tâm chính trị, văn hóa của giai cấp thống trị, quy mô rất lớn, xây dựng theo kiểu thành quách, vừa có ý nghĩa bảo vệ vừa thể hiện sức mạnh quyền uy của giai cấp thống trị. 
-mặt bằng đô thị thường phát triển tự do một cách hài hòa với tự nhiên theo nhu cầu phát triển của đô thị, nhà thờ giữ vai trò trọng tâm của bố cục đô thị

Thời kì cận đại -cuối thế kỉ XVIII đầu thế kỉ XIX xã hội phong kiến và quân chủ châu Âu bước vào một thời kì hoàn toàn mới, hàng loạt cuộc cách mạng TS nổ ra phá vỡ nền tảng chế độ pk Tây Âu, Tư sản lên năm quyển tạo điều kiện cho cuộc cách mạng CN ra đời và phát triển xuất hiện nhiều khu CN, dân tập trung ở cac thành thị càng nhiều đô thị >1 triệu dân ra đời, vô sản ngày càng phát triển về số lượng mâu thuẫn và đấu tranh giữa vô sản và tư sản
-tiến bộ KHKT thúc đẩy sự nhảy vọt về CN, các cơ sở xí nghiệp CN lớn cần rất nhiều nhân công  khu nhà ở mọc lên ngay cạnh các xí nghiệp SX -sự hình thành và phát triển của các đô thị chịu sự tác động bởi những mâu thuẫn của sức ản xuất và quan hệ sản xuất
-tính tự phát trong phân bố sức sản xuất dẫn đến sự phát triển và phân bố đô thị không đều
-dân số đô thị tăng nhanh,xuất hiện hàng loạt các đô thị mới,dân cư tăng nhanh và đông đúc hơn, thuật ngữ “đô thị nấm”xuất hiện