- Thời Lý - Trần: tầng lớp quý tộc vương hầu rất đông đảo, nắm mọi quyền lực, quan lại chủ yếu là người trong hoàng tộc. Tầng lớp nông nô - nô tì có số lượng lớn, rất đông đảo trong xã hội.

- Thời Lê sơ: quan lại chủ yếu là do khoa cử mà đỗ đạt làm quan. Tầng lớp nông nô không còn, nô tì giảm dần về số lượng và được căn bản giải phóng vào cuối thời Lê sơ, tầng lớp địa chủ tư hữu phát triển rất mạnh.

-Bộ máy triều đình trung ương được tổ chức khá hoàn chỉnh và đứng về danh hiệu quan tước, có phần mô phỏng thiết chế của nhà Tống. Dưới vua có Tể tướng với chức Thống quốc Thái sư (như trường hợp Trần Thủ Độ) hay Thông chính Thái sư (như trường hợp Đức Việp) và sau được qui định thống nhất là Bình chương sự, Đồng bình chương sự. Thân vương khi làm Tể tướng được xưng là Quốc công thượng hầu. Bên dưới là hai hàng quan văn võ, đứng đầu là một số trọng chức gồm Tam thái, Tam công, Tam thiếu (hay Tam cô). Những cơ quan chuyên trách mang các tên Sảnh, Viện, Cục, Quán, Đài, Ty.

vậy nhà Trần chăm lo đến dân hơn

+Nông nghiệp: Khẩn hoang, lập hoàng thất,đê điều, vương hầu quý tộc. 

→Nhà Trần còn ban thái ấp cho quý tộc, vương hầu.

→Kinh tế phục hồi và phát triển nhanh chóng.

+Thủ công nghiệp: Do nhà nước trực tiếp quản lí rất phát triển và mở rộng nhiều ngành nghề: làm gốm tráng men, dệt vải, chế tạo vũ khí, đóng thuyền đi biển. 

⇒Đạt nhiều thành tựu rực rỡ

+Tình hình xã hội sau chiến tranh:

- Tầng lớp thống trị: Vua, quan, quý tộc, địa chủ

-Tầng lớp bị trị: Nông dân, thợ thủ công, thương nhân.

-Tầng lớp nông nô: nô tì, thấp kém trong xã hội.