Đây là phát hiện sâu sắc mang tính triết lí:

+phải thật sự am hỉu trân trọng con người mới phát hiện ra đìu tốt ở họ

+con người bị đau khổ che đi bản tính tốt->cố tìm hỉu

+đặt mình vào vị trí của người khác để cảm Thông vs họ

+tránh những mâu thuẫn bằng sự thấu hỉu và vị tha

- Khi nghe Binh Tư nói, nhân vật "tôi" bất ngờ, hoài nghi, cảm thấy thất vọng

+ Nhân vật "tôi" nhanh chóng cảm thấy chán ngán: người trung thực, nhân nghĩa như lão Hạc lại "nối gót" Binh Tư.

+ Buồn vì cái đói nghèo có thể làm tha hóa nhân cách con người ( cái đói nghèo có thể biến lão Hạc trở nên tha hóa như Binh Tư)

- Sau đó chứng kiến cái chết dữ dội của lão Hạc, ông giáo lại thấy buồn ở khía cạnh khác.

+ Hóa giải được hoài nghi trong lòng nhưng lại thấy buồn

+ Xót xa vì người sống tử tế và nhân hậu, trung thực như lão Hạc phải chọn cái chết đau đớn, dữ dội