Về nguyên tắc, Nữ Hoàng Elizabeth là nguyên thủ quốc gia của Anh, nước có nền dân chủ nhưng lại duy trì hình thức tổ chức nhà nước theo chế độ quân chủ lập hiến.

Công chúa Elizabeth kết hôn với Hoàng tử Philip vào năm 1947

Về hình thức, Nữ Hoàng Elizabeth là vị chủ thể của toàn bộ cơ chế quốc gia (sovereignty), là nguồn gốc của công lý (fount of justice), và chủ sở hữu của tất cả những gì trên nước Anh trừ những thứ được ghi rõ là thuộc cá nhân, chủ sở hữu khác.

Dân Anh hay kể ra câu chuyện thú vị là cá heo, hươu rừng, thiên nga trên sông Thames là tài sản của Nữ Hoàng.

William Người Chinh phục từ Pháp sang chiếm đảo Anh (chiếm làm sở hữu toàn bộ theo nghĩa đen) năm 1066 và lập ra Vương triều Anh (English Crown/Monarchy) mà Nữ Hoàng là người hiện giữ ngôi.

Vì thế, bà tiếp tục là chủ trên danh nghĩa của rừng biển, đất đai, muông thú hoang trên khắp nước Anh và ai săn bắn, vi phạm sẽ vẫn bị xử theo luật từ thế kỷ 11.

Nguyên tắc chủ quyền không chia sẻ và trên hết còn khiến Nữ Hoàng là người Anh duy nhất lái xe không cần bằng - bà làm chủ mọi đường xá công - hiểu theo nghĩa bóng.

Nữ Hoàng công du không cần hộ chiếu vì bà là người cấp hộ chiếu cho thần dân.

Mặt khác, là nguyên thủ quốc gia (head of state), bà vẫn chịu sự kiểm soát quyền lực của Quốc hội, theo các thỏa thuận từ nhiều thế kỷ trước.

Bà ủy quyền, trao 'prerogative powers' cho chính phủ lo việc nước.

Ngân sách quốc gia hàng năm đều phải do Nữ Hoàng trình bày trước Lưỡng Viện Quốc hội ở Điện Westminster, và khi Quốc hội thông qua thì mới thành luật.

Nhưng ngân sách lại do chính phủ đương nhiệm soạn, nên nếu đảng Lao động cánh tả cầm quyền thì Nữ Hoàng sẽ trình bày ra một ngân sách thiên tả, còn nếu đảng Bảo thủ nắm quyền thì 'ngân sách' hay các luật bà ký qua cơ chế 'hoàng triều kim ấn' (Royal Assent) lại có màu sắc thiên hữu.

Bà cũng là người bổ nhiệm - đúng ra là tấn phong - mọi chức vụ nhà nước.

Ví dụ thủ tướng Anh có chức danh chính thức là First Lord of Treasury - Đệ nhất Đại thần Ngân khố.

Trước đây, tổng tư lệnh quân lực là First Lord of the Admiralty - Đệ nhất Đô đốc Đại thần - vì Anh coi Hải quân Hoàng gia là quan trọng nhất cho việc kiểm soát đế chế.

Các bộ ngành của Anh, kể cả Sở thuế, Cục chấp pháp nắm các nhà tù cũng luôn có chữ HM- Her Majesty's ở đầu, tức là về danh nghĩa đều làm việc nhờ Nữ Hoàng ủy nhiệm.

Các chiến hạm Anh đều là HMS - Her Majesty's Ship.

Đài BBC trên danh nghĩa cũng là do ông của bà, vua George V cho lập ra năm 1927 và nay vẫn vận hành theo Hiến chương Hoàng Gia (Royal Charter) được gia hạn 10 năm một.

Bà cũng là người duy nhất có quyền ban phát mọi tước vị quý tộc ở Anh, các chức danh dự trong Hải Lục Không quân ở Anh và thu lại nếu muốn.

Điều này có tính kỷ luật cao.

Ngay cả cháu trai, Hoàng tử Harry, khi không còn ở Anh để làm các nhiệm vụ được giao thì Nữ Hoàng thu lại chức danh dự: Đại tướng (Captain General) của Thủy quân Lục chiến Hoàng gia.