Ngô
Sau trận chiến lịch sử tại sông Bạch Đằng (938) 
Ngô Quyền xưng vương, lập ra triều Ngô (939-968)
Đóng đô ở Cổ Loa, đặt ra định chế triều nghi, quan chức, chỉnh đốn chính trị trong nước.

Đinh
Sau khi Ngô Quyền mất, đất nước bị 12 sứ quân cát cứ, gây ra cảnh loạn lạc.
Năm 968, Đinh Bộ Lĩnh tái thống nhất đất nước, lên ngôi vua lập nên triều Đinh (968-981)
Lấy hiệu Đinh Tiên Hoàng đế, đặt quốc hiệu Đại Cồ Việt, đóng đô tại Hoa Lư, định ra phẩm hàm quan văn võ, thiết lập quân đội chính quy.

Tiền Lê
 Năm 981, Lê Hoàn lên ngôi vua, lập triều Tiền Lê (981-1009)
lãnh đạo nhân dân kháng chiến chống quân Tống lần thứ nhất thành công, giữ vững nền độc lập.

Lý 

1009Lý Công Uẩn lên ngôi, nhà Lý thành lập.

1010 Lý Công Uẩn dời đô về Đại La, đổi tên là Thăng Long.

1042 Nhà Lý ban hành bộ luật Hình thư, bộ luật thành văn đầu tiên của nước ta.

1054 Nhà Lý đổi tên nước là Đại Việt.

1070 Nhà Lý xây dựng Văn Miếu ở Thăng Long để thờ Khổng Tử.

1075 Mở khoa thi đầu tiên để tuyển chọn quan lại.

Năm 939 Ngô Quyền lên ngôi l àm vua Đóng đô ở Cổ Loa(ngoại thành Hà Nội Năm 944 Ngô Quyền mất Dương tâm Khả cướp ngôi triều đình rối loạn(nổi loạn 12 sứ quân) Đinh: Đinh Bộ Lĩnh kết hợp với Trần Lãm dẹp loạn 12 sứ quân Đến năm 967 thống nhất đất nước Năm 968 Đinh bộ Lĩnh lên ngôi lấy hiệu là Đinh Thiên Hoàng Đặt tên nước đại Cồ Việt Đóng đô ở Hoa Lư Phòng vương cho con Cụ quản lại cái trị Dùng cũng điện đúc tiền Sử phát nghiêm kẻ phạm tội Tiền lê Năm 979 ĐTH bị giết Triều đình cử Lê Hoàng lên làm vua Năm 981 Lê Hoàng lãnh đạo nhân dân đánh bại quân tống trên sông bạch đằng (như ngô Quyền) Năm 1005 Lê Hoàng mất Lê Long Đĩnh lên ngôi Cuối năm 1009 Lê Long Đĩnh mất Lí Công uẩn đc tôn làm vua nhà Lí thành lập Niên hiệu là Thuận Thiên giời đô về Đại Là (hà nội) Năm 1054 đổi tên nước là Đại việt