Sử thi là thể loại văn học dân gian lâu đời của các dân tộc thiểu số. Sử thi Đăm Săn của dân tộc Ê-đê là được biết đến nhiều hơn cả, với nhân vật chính là chàng Đăm Săn anh hùng, dũng mãnh. Chiến thắng Mtao Mxây kể lại chiến công lừng lẫy giành lại vợ của Đăm Săn.

       Đăm Săn trong cuộc chiến với Mtao-Mxây. Khi trong cảnh khiêu chiến Đăm Săn gọi, khiêu khích để Mtao-Mxây xuống chiến đấu mà không thèm đánh lén, đâm khi Mtao-Mxây xuống. Đăm Săn là người đàng hoàng, ngay thẳng, tự tin quyết kiệt. Đối lập với sự hèn nhác của Mtao-Mxây. Khi trong trận đấu Đăm Săn múa khiên, một lần xốc tới chàng vượt một đồi tranh, một lần sốc tới vượt một đồi lồ ô. Chàng chạy vun vút qua phía Đông, vun vút qua phía Tây. Ăn được miếng trầu của Hơ Nhị, múa trên cao gió như bão, múa dưới thấp gió như lốc, múa chạy nước kiệu quả núi ba lần rạn nứt,... Nhưng đâm không thủng Mtao-Mxây. Chi tiết miếng trầu biểu tượng cho sức mạnh cộng đồng, cho thấy Đăm Săn chiến đấu có sử ủng hộ, giúp đỡ của cộng đồng. Được ông trời chỉ giúp, đâm chết được kẻ thù, cắt đầu đem bêu ngoài đường. Ông trời đại diện cho thần linh chỗ dựa tinh thần của cộng đồng thị tộc cũng giúp đỡ và đứng về phía Đăm Săn. Đăm Săn là một dũng sĩ vô cùng dũng cảm, tài năng, có sức mạnh phi thường, lấn át kẻ thù. Chiến đấu vì mục đích bảo vệ danh dự cá nhân, hạnh phúc gia đình và quan trọng hơn là danh dự và sự bình yên của cộng đồng, thị tộc.

     Khi Đăm Săn với dân làng có 3 cuộc đối đáp, là lời thuyết phục của Đăm Săn và lời chấp thuận đi theo của dân làng. Ba cuộc đối đáp gặp nhau ở tiếng nói đồng lòng “không đi sao được” và có sự tăng tiến.  Đăm Săn trở thành người anh hùng giàu có, chiến đấu để thỏa khát vọng của cộng đồng. Sự yêu mến, ngưỡng mộ, thán phục của dân làng về tài năng và phẩm chất của Đăm Săn, quyết tâm một lòng đi theo.

     Nằm trên võng, tóc thả trên sàn, ngực quấn chéo một tấm mền chiến, mình khoác một tấm áo chiến, tai đeo nụ, sát bên mình nghênh ngang nhiều gươm giáo, đôi mắt long lanh, bắp chân to bằng cây xà ngang. Sức mạnh của Đăm Săn ngang sức voi đực, hơi thở ầm ầm tựa sấm, nằm sấp thì gãy gầm sàn, nằm ngửa thì gãy xà dọc,... Danh tiếng Đăm Săn lẫy lừng, được tung hô, ca ngợi là một “dũng tướng chắc chết mười mươi cũng không lùi bước”. Đăm Săn hiện lên như một một vị thần mang vẻ đẹp dũng mãnh, hoang sơ của núi rừng. Thể hiện cái nhìn ngưỡng vọng, sùng kính của nhân dân đối với người anh hùng của cộng đồng.

    Đoạn trích đã đem lại cho ta những cách nhìn độc đáo về người anh hùng Đăm Săn trong chiến công bảo vệ buôn làng, đem lại bình yên cho bến nước. Lời kể chuyện hấp dẫn cùng ngôn ngữ miêu tả khoa trương tạo được dấu ấn đặc sắc, chứa đựng những giá trị nhân văn đặc trưng của sử thi. Sử thi anh hùng Đăm Săn quả thật đã hình thành ý thức và tình cảm cộng đồng vững bền của dân tộc Ê-đê, thành di sản quý báu của Tây Nguyên và dân tộc Việt Nam, đánh dấu thời đại sử thi rực rỡ với vẻ đẹp một đi không trở lại.

A. Mở Bài

- Giới thiệu về đoạn trích

- Giới thiệu khái quát nhân vật Đăm Săn.

- Dẫn dắt vào vấn đề.

B. Thân Bài Vẻ đẹp hào hùng của Đăm Săn khi đến nhà Mtao Mxây.

1. Vẻ đẹp bên ngoài:

- Giọng nói, hình dáng, trang phục.

- Sức mạnh ghê gớm, uy quyền và sự giàu có của một tộc trưởng, sự phồn vinh của một buôn làng.

2. Nhân cách và lí tưởng: Đăm Săn là kết tinh của vẻ đẹp, ý chí, khát vọng của cả cộng đồng.

- Đăm săn là người có sức mạnh phi thường, trọng danh dự, sống và chiến đấu cho lí tưởng một cách quả cảm anh dũng, bảo vệ hạnh phúc gia đình gắn với bảo vệ sự bình yên của thị tộc. Chàng là người anh hùng tiêu biểu được xây dựng dựa trên những thủ pháp nghệ thuật của sử thi và là hiện thân của khát vọng, danh dự, nhân phẩm của bộ tộc.

C. Kết Bài

- Nêu nhận xét, đánh giá về người anh hùng sử thi Đăm săn

- Mở rộng vấn đề bằng cảm nghĩ của cá nhân về những điều mà các em tâm đắc về nhân vật này