là một khu vực lịch sử của Tây Á thuộc hệ thống châu thổ sông Tigris và Euphrates, nằm ở phía bắc vùng Lưỡi liềm Màu mỡ, ngày nay tương ứng với phần lớn Iraq, Kuwait, phía đông Syria, Đông Nam Thổ Nhĩ Kỳ và các vùng dọc biên giới Thổ Nhĩ Kỳ-Syria và biên giới Iran-Iraq.

Lịch sử Lưỡng Hà cổ đại là lịch sử của nhiều quốc gia, dân tộc. Thành tựu văn minh Lưỡng Hà cổ đại đạt được cũng chính là sự tổng hợp những thành tựu của người Sumer, Akkad, Babylone, Chaldee… Trong đó, người Sumer là tộc người xây dựng nên những quốc gia đầu tiên và cũng là những người đặt nền móng và xây dựng lên nền văn minh Lưỡng Hà. Văn minh Lưỡng Hà thực sự đã có những ảnh hưởng khá mạnh mẽ đến văn hóa của các quốc gia Tây Á khác, đặc biệt là Hy-La cổ đại.