Văn học:

Đầu thời cận đại:

- Cooc-nây (1606 - 1684) bi kịch cổ điển Pháp.

- La Phông-ten (1621 - 1695) là nhà thơ ngụ ngôn Pháp.

- Mô-li-e (1622 - 1673) là người mở đầu cho nền hài kịch cổ điển Pháp...

- Ban-dắc (Pháp 1799 - 1850).

- An-đéc-xen (Đan Mạch, 1805 - 1875).

- Pu-skin (Nga, 1799 - 1837).

- Tào Tuyết Cần (1716 - 1763) của Trung Quốc; Nhật Bản có nhà thơ, nhà soạn kịch xuất sắc Chi-ka-mát-xư Môn-đa-ê-môn (1653 - 1725); ở Việt Nam thế kỉ XVIII có nhà bác học Lê Quý Đôn (1726 - 1784),... lợi của chủ nghĩa tư bản.

Trong suốt thời cận đại:

- Vích to Huy-gô (1802 - 1885): Những người khốn khổ, thể hiện lòng yêu thương vô hạn đối với những người đau khổ, mong tìm hạnh phúc cho họ.

Lép Tôn-xtôi (1828 - 1910): Chiến tranh và hòa bình, An-na Ka rê ni na, Phục sinh ….chống lại phong kiến Nga Hoàng

- Mác-Tuên (1935 - 1910): Những cuộc phiêu lưu của Tôm Xoay ơ, trào phúng, hài hước, mang tinh thần phê phán sâu sắc ….

- Pu-skin - Nga; Ban dắc - Pháp.....

- Lỗ Tấn (1881 - 1936): A.Q. Chính chuyện; Nhật kí người điên, Thuốc,...

- Ra-bin-đra-nát Ta-go - Ấn Độ, thơ, kịch, tiểu thuyết, truyện ngắn...tập Thơ Dâng...thể hiện lòng yêu nước, yêu hoà bình và tình nhân đạo...

Hô-xê Mác-ti (1823 - 1893): nhà thơ nổi tiếng của Cu ba.

Hội hoạ: họa sĩ Van Gốc (Hà Lan) với tác phẩm Hoa hướng dương, Phu-gita (Nhật Bản), Pi-cát-xô (Tây Ban Nha)... Lê-vi-tan (Nga)

Rem-bran (1606-1669) - hà Lan, vẽ chân dung, phong cảnh.

- Âm nhạc: Trai-cốp-ki với Hồ thiên nga, Người đẹp ngủ trong rừng

Bét tô ven - Đức - sáng tác thấm đượm tinh thần dân chủ cách mạng.

- Mô da (1756-1791)- người Áo.

* Những thành tựu về mặt tư tưởng, văn hóa đến thế kỉ XIX

- Trào lưu Triết học Ánh sáng thế kỉ XVII - XVIII ở Pháp, tiêu biểu như: Mông-te-xki-ơ (1689 - 1755); Vôn-te (1694 - 1778); G. Rút-tô (1712 - 1778)

=> Nhóm Bách khoa toàn thư do Đi-đơ-rô đứng đầu. Được ví “Như những khẩu đại bác, mở đường cho bộ binh xuất kích

xin hay nhất ak