1. Diễn biến

- Chờ mãi không thấy quân thủy tới, Quách Quỳ hạ lệnh cho quân đóng bè lớn vượt sông đánh vào phòng tuyến của ta nhưng đều thất bại phải chuyển sang phòng ngự

- Để khích lệ tinh thần chiến đấu của quân sĩ, Lý Thường Kiệt cho người vào đền bên sông ngâm bài thơ “Nam Quốc Sơn Hà”.
- Thất vọng, Quách Quỳ ra lệnh “Ai còn bàn đánh sẽ bị chém” và chuyển sang củng cố phòng ngự. Quân Tống mệt mỏi, lương thảo cạn dần, chán nản, bị động
- Cuối xuân năm 1077, quân Lý Thường Kiệt, bất ngờ tấn công đánh mạnh vào trại giặc, quân Tống thua to, tuyệt vọng phải chấp nhận giảng hòa và rút quân.

- Cuối xuân 1077 ta vượt sông đánh vào doanh trại giặc, quân Tống 10 phần chết 5, 6 phần

1. Kết quả: Quân giặc 10 phần chết hết năm sáu phần. Quách Quỳ chấp nhận giảng hòa và rút quân về nước.(1đ)
2. Ý nghĩa-Là trận đánh tuyệt vời trong lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc.

                              - Nền độc lập tự chủ của Đại Việt được củng cố.

                              - Nhà Tống từ bỏ mộng xâm lược Đại Việt .

                              - Thể hiện tài năng quân sự của Lý Thường Kiệt

Nguyên nhân: +Trong cả 3 lần kháng chiến lớp nhân dân, các thành phần dân tộc đều tham gia đánh giặc

+Nhà Trần chuẩn bị chu đáo, quan tâm, chăm lo sức dân=>tạo ra sự gắn bó, đoàn kết giữa triều đình với nhân dân

+Vương triều Trần có đường lối kháng chiến sáng tạo

Bài học: + đoàn kết với bạn bè xung quanh.

-Học tập chăm chỉ để thông thạo mưu lược, thông minh

- Tháng 1-1077, khoảng 30 vạn quân Tống tiến vào nước ta. Bị phòng tuyến của quân ta chặn lại.

- Quân Tống nhiều lần tiến công đánh vào phòng tuyến của ta nhưng đều bị quân đội nhà Lý đẩy lùi.

- Không thể tiến công được, quân Tống chuyển sang củng cố, phòng ngự. Quân sĩ ngày một chán nản, mệt mỏi, chết dần chết mòn.

- Để động viên, khích lệ tinh thần chiến đấu của quân sĩ Đại Việt, đêm đêm Lý Thường Kiệt cho người ngâm vang bài thơ thần “Nam quốc sơn hà”.

- Cuối mùa xuân 1077, thấy quân địch đã suy yếu, Lý Thường Kiệt mở cuộc tấn công lớn vào trận tuyến của địch. Quân Tống thua to, lâm vào tình thế hết sức khó khăn, tuyệt vọng.

- Giữa lúc ấy, Lý Thường Kiệt chủ động thương lượng, đề nghị “giảng hòa”. Quách Quỳ chấp nhận, quân Tống vội vã rút về nước.