Từ một cuộc khởi nghĩa có phần tự phát nhưng bám sát thực tiễn, dù nổ ra chưa đúng thời cơ và chưa được tổ chức thật tốt, nhưng khởi nghĩa Bắc Sơn đã góp phần quan trọng vào việc hình thành Quân đội nhân dân Việt Nam, để lại những kinh nghiệm quý báu về tổ chức lực lượng vũ trang, về tổ chức khởi nghĩa cho cách mạng Việt Nam, dưới sự lãnh đạo của Đảng. Do đó, cuộc khởi nghĩa thực sự có ý nghĩa to lớn trong đường lối đấu tranh giành độc lập của Đảng ta trước Cách mạng tháng Tám.

Sau 1945, chủ nghĩa thực dân cũ bước đầu bị sụp đổ. Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền là tuyên ngôn về các quyền cơ bản của con người được Đại hội đồng Liên Hợp Quốc thông qua ngày 10 tháng 12 năm 1948 tại Palais de Chaillot ở Paris, Pháp, mang đến tiếng nói cho các dân tộc bị áp bức. Cách mạng giải phóng dân tộc thành công tại một số nước tiên phong như In- đô-nê-xi-a và Việt Nam lan ra các nước khác trên thế giới. Phong trào giải phóng dân tộc bắt đầu diễn ra sôi nổi mạnh mẽ và rộng lớn ở Đông Nam Á và Đông Bắc Á. Từ 1954 – 1960, hệ thống thuộc địa tan vỡ nhanh chóng, sự phát triển mạnh mẽ của phong trào giải phóng dân tộc, phong trào lan rộng sang Châu Phi, Mỹ La Tinh. Ở đây đặc biệt phải tính tới vai trò của Chủ nghĩa Cộng sản, tác động về mặt tư tưởng và nhân sự của Đệ Tam Quốc tế, đứng đầu là Liên Xô.