-thời gian: năm 1285-người lãnh đạo là Thoát hoan-lực lượng 50 vạn quân

-âm mưu xâm lược champa và đại việt : là bàn đạp tấn công các nước ở phía nam trung quốc

-chuẩn bị của nhà trần : trần quốc tuấn chỉ huy kháng chiến, quân lính thích vào tay 2 chữ sát thát, mở hội nghị diên hồng, tổ chức hội nghị bình than 

-chiến thắng tiêu biểu : quân nguyên lâm vào tình thế bị động thiếu lương trầm trọng , lợi dụng thời cơ quân ta tổ chức phản công đánh bại quân giặc ở nhiều nơi  và tiến vào giải phóng thăng long.

-ý nghĩa : quân dân nhà trần đã đánh tan tành 50 vạn quân nguyên , một đạo quân hùng mạnh bậc nhất thế giới hồi bấy giờ. đất nước sạch bóng quân thù , cả dân tộc ca khúc khải hoàn

1. Âm mưu xâm lược Chăm Pa và Đại Việt của nhà Nguyên
- Mục đích: Xâm lược Champa và Đại Việt để làm cầu nối thôn tính các nước ở phía Nam Trung Quốc.
- 1283 cho quân đánh Chămpa trước để làm bàn đạp tấn công vào Đại Việt nhưng thất bại
2. Nhà Trần chuẩn bị kháng chiến.
- Vua Trần triệu tập hội nghị ở bến Bình Than bàn kế hoạch đánh giặc, cử Trần Quốc Tuấn chỉ huy cuộc kháng chiến
-  1285 mở Hội Nghị Diên Hồng ở Thăng Long để bàn cách đánh giặc.
-  Tổ chức tập trận, duyệt binh ở Đông Bộ Đầu, trấn giữ nơi hiểm yếu, quân sĩ thích vào cánh tay hai chữ Sát Thát
3. Diễn biến và kết quả cuộc kháng chiến.
a. Diễn biến
- 1/1285: 50 vạn quân Nguyên do Thoát Hoan chỉ huy vào xâm lược nước ta.
- Quân ta sau một vài trận chặn đánh địch ở biên giới đã rút về Vạn Kiếp, Thăng Long và cuối cùng rút về Thiên Trường để bảo toàn lực lượng, và thực hiện kế hoạch “vườn không nhà trống”.
- Cùng một lúc Toa Đô từ Champa đánh ra Nghệ An, Thanh Hóa, quân Thoát Hoan mở cuộc tấn công xuống phía nam nhằm tạo thế gọng kìm để tiêu diệt quân ta, nhưng bị thất baị, phải rút  về Thăng Long và lâm vào tình trạng thiếu lương thực trầm trọng.
- 5/1285, lợi dụng thời cơ nhà Trần tổ chức phản công đánh bại quân giặc ở nhiều nơi như Tây kết, hàm tử, Chương dương, Thăng Long
b. Kết quả
-  50 vạn Quân giặc phần bị chết, phần còn lại chạy về nước, Thoát Hoan chui vào ống đồng về nước,Toa Đô bị chém đầu.