Phong trào giải phóng dân tộc sau năm 1945 - Bùng nổ trên phạm vi toàn thế giới. - Diễn ra với quy mô mạnh trên hầu hết các thuộc địa. - Có các tổ chức lãnh đạo rõ ràng, hợp pháp, tập hợp được quần chúng tham gia. Nguyên nhân - Trước chiến tranh, tại các thuộc địa, phong trào đấu tranh vì quyền lợi, giải phóng dân tộc đã phát triển. - Các tổ chức chính trị tham gia chiến tranh được hỗ trợ nên ngày càng phát triển. - Quần chúng nhân dân tham gia đấu tranh, tăng thêm lòng dũng cảm, tự tôn dân tộc, thúc đẩy phong trào dân tộc phát triển. - Tại một số quốc gia, các đảng phái chính trị hoạt động công khai, được công nhận và lập tức góp phần mạnh mẽ vào công cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc (chủ yếu là các thuộc địa của Anh).