1. Thạch Sanh

Thạch Sanh vốn là con của Ngọc Hoàng, vì thương đôi vợ chồng nghèo đã lớn tuổi mà chưa có con nên Ngọc Hoàng sai Thạch Sanh xuống đầu thai làm con.  Chàng là con người thật thà, chất phác, sẵn sàng xả thân vì người khác,  chưa một lần suy tính cho lợi ích của bản thân. Không những thế, ở nhân vật còn nổi bật lên với sự quả cảm, tài năng, đứng trước những kẻ thù hung hãn như chằn tinh, đại bàng chàng không hề nao núng, dùng sức khỏe và tài năng của mình để đánh bại chúng. Chàng còn là người có lòng nhân đạo, yêu hòa bình, dùng niêu cơm thần dọn một bữa cơm thiết đãi những kẻ thua trận. Thạch Sanh là biểu tượng tuyệt đẹp của con người Việt Nam trong cuộc sống lao động và chiến đấu trong tình yêu và hạnh phúc gia đình.

2. Lí Thông

Nếu như nhân vật chính diện trong truyện là Thạch Sanh thì đối lập với đó chính là nhân vật phản diện Lí Thông. Hắn chỉ là tên buôn rượu nhưng lại vô cùng mưu mô và xảo quyệt, nham hiểm, ẫm đạp lên người khác để lấy lợi ích cho mình. Thấy Thạch Sanh khỏe mạnh, hiền lành hắn kết nghĩa anh em để lợi dụng chàng. Khi hắn phải nộp mạng cho chằn tinh, hắn đã đánh lừa và đùn đẩy trách nhiệm cho Thạch Sanh. Khoogn những thế lại còn có rắp tâm chiếm đoạt công lao của Thạch Sanh, được nhà vua trọng thưởng phong cho làm quận công. Tiếp đến, Lí Thông lại tự nhận đã giết đại bàng và cứu được công chúa từ móng vuốt của đại bàng. Hớn thế, nhẫn tâm sai quân lính lấy đá lấp hang để hòng giết được Thạch Sanh sau khi đã cứu được công chúa. Cuối cùng những âm mưu, tội ác bị bại lộ, hắn bị lột bỏ mũ áo, hai mẹ con Lý Thông trên đường về quê bị sét đánh chết biến thành những con bọ hung cả đời hôi hám.