Ông chồng lảo đảo từ quán rượu trở về nách cắp cái vỏ chai rỗng. Vừa đến cổng ông đã phấn khởi gọi vợ:

- Hôm nay nhà ta phải tổ chức ăn mừng thật to bà nhé!

- Ăn mừng vì cái gì? - Bà vợ bực bội khi thấy mặt mũi chồng đỏ căng miệng thở ra toàn mùi rượu. Ông chồng giơ cái vỏ chai rỗng lên hể hả:

- Ăn... ăn... mừng nhà ta đã được công nhận là "Gia đình văn hóa" hiểu không?

- Văn... văn hóa cái gì! Văn hoá mà ông cứ suốt ngày say xỉn thế này hả?

- Thế... mà nhà ta vẫn được công nhận "văn hóa" mới... oai chứ! Ông trưởng thôn nói nhà ta là gia đình cuối cùng của thôn được công nhận danh hiệu này đấy. Nhờ vậy mà thôn ta 100% đạt tiêu chuẩn "gia đình văn hóa". Vì thế nhất định phải ăn mừng thật hoành tráng mới được. Bà ra chuồng bắt ngay con gà mái đang dọn ổ đẻ làm thịt đi...

- Ông đừng có mà mơ! Con gà ấy tôi để nuôi cho nó đẻ lấy trứng cho thằng cu Tít đấy!

- Thế... thế... nhà ta biết ăn mừng bằng cái gì hả?

Ông chồng hỏi lại. Bà vợ mặt mũi lầm lì bảo:

- Để tôi gọi thằng lớn về bảo nó chui rào lẻn sang nhà bà hàng xóm vặt trộm cho ông mấy quả chuối xanh mà nhắm rượu ăn mừng vậy!

Ông chồng cáu:

- Chuối xanh chát xít nhắm rượu thế quái nào được?

Bà vợ bảo:

- Thì... thằng Chí Phèo ngày xưa nó vẫn nhắm rượu bằng chuối xanh đấy thôi...

Ông chồng quát:

- Nhưng tôi không phải là thằng Chí Phèo mà uống rượu với chuối xanh... tôi nhắm rượu với thịt gà mái tơ cơ. Đi bắt gà giết thịt ngay đi nhanh lên trưa rồi. Vợ viếc gì mà chồng mới nói một câu cãi lại đến ba bốn câu thế còn ra cái thể thống gì nữa. Bà nên nhớ từ hôm nay trở đi gia đình ta là "gia đình văn hóa" đấy! Hiểu không?

Đến nước này thì bà vợ không chịu được nữa quát lại:

- Có mà là vô văn hóa! Cứ như ông thì nên đổi lấy danh hiệu "gia đình vô văn hóa" cho rồi...

Ông chồng cáu tiết đập cái vỏ chai xuống sàn nhà "choang" một cái vỡ tan làm thằng cu Tít hoảng sợ khóc thét lên. Hai vợ chồng cãi nhau ầm ĩ cả xóm. Giữa lúc đó thằng con lớn từ đâu chạy về. Nó vội đóng sập ngay cửa lại rồi bảo bố mẹ:

- Bác trưởng thôn bảo con chạy ngay về nói với bố mẹ cãi nhau thì cũng nho nhỏ thôi! Đóng cửa lại mà cãi nhau. Tức giận có đập cái gì thì cho vào bao mà đập cho nó khỏi vang. Nhà ta vừa mới được công nhận là "gia đình văn hóa" đấy bố mẹ ạ!

Với các vai diễn:*Tại nhà Ông bà Ami Linh.Trời chưa đến trưa mà Ama Linh đã say khướt vừa đi ông vừa uống và lẩm bẩm:Mấy câu: ai trên đời uống rượu mà không say……..Về tới nhà thấy vợ con đang dọn dẹp và chuẩn bị bữa trưa:- Ami Linh: Trời ơi! Ông đi uống ở đâu về mà say dữ vậy nè?- Ama Linh: Nay, say đâu mà say. Không phải việc của bà, bà hỏi làm gì?- Ami Linh: Ông đấy suốt ngày chỉ có nhậu nhẹt, không lo làm ăn gì hết.- Ama Linh: Nay, nay…bà im đi nha, Hôm nay, tôi có chuyện vui nên tôi uống say…haha.Giờ bà vào bếp kiếm cho tôi ít đồ nhắm đi.- Ami Linh: Nhà thì ăn còn chẳng có nói chi đồ nhắm, cơm với mắm là may lắm rồi.- Ama Linh: Tôi nói với bà rồi, hôm nay nhà ta có chuyện vui nên bà vào chuồng ga bắtcho tôi con gà mái để nhà ta cùng ăn mừng.- Ami Linh : con gà là để cuối tháng bán danh dùm ít tiền đi may bộ áo dài cho cái Linh,Sang năm nó lên lớp 10 rồi đó, ít gì thì cũng phải sắm cho nó. À, hay tôi nói thằng út ravườn ngắt ít là mì cho ông nha.- Ama Linh cáu: - Lá mì nhắm rượu thế quái nào được?- Ami Linh bảo: - Ủa, mọi bữa ăn được mà sao hôm nay lại không được. Đặc sản mà còn chê. Ôngcha ta ngày xưa vẫn dùng món này để nhắm đấy thôi. - Ama Linh chồng quát: - Giờ khác, xưa khác... tôi nhắm rượu với thịt gà mái tơ cơ. Đi bắt gà giết thịt ngay đinhanh lên trưa rồi. Vợ viếc gì mà chồng mới nói một câu cãi lại đến ba bốn câu thế còn racái thể thống gì nữa. Đúng là nhan sắc có hạn mà lựu đạn thì có thừa. đang vui mất hứngah.- Ami Linh tò mò: Nãy giờ ông cứ nói chuyện vui là chuyện gì vậy? Nói tôi nghe nào.- Ama Linh đổi nét vẻ nghiêm trang hơn: Tôi hỏi bà nè: Bà thấy Y Tùng xóm bên thếnào ?- Ami Linh: Thì cũng được chăm chỉ, nhà lại có điều kiện nhưng tôi thấy có điểm giốngông rảnh cái là là nhậu. Mà ông hỏi về Y Tùng làm gì?- Ama Linh Tôi nói bà nghe nè, Thằng Y Tùng nó thích con gái mình đấy, nó nói với tôirồi chỉ cần nhà ta đồng ý là qua hỏi luôn, mai tôi sang nhà bác cả để đưa vòng cầu hồnthằng Tùng cho con gái mình, Bà thấy thế nào?- Ami Linh nghe không khỏi xúc động: Ông, ông…vừa nói cái gì. Cho H’ Linh cưới thằngTùng sao? Nó mới 16 tuổi thôi đấy, chồng con gì chứ, tỉnh rượu đi.1 - Ama Linh quay lại giọng chế giễu: Ngày xưa tôi lấy bà khi bà còn chưa đến 16 ấy,H’Linh lấy được thằng siêng năng như Y Tùng cũng được chứ sao, nó về đây ở tôi giao hếtviệc rẫy nương cho vợ chồng nó.- Ami Linh gắt giọng: Chẳng phải ông nói Xưa khác, giờ khác hả? nó còn đang đi học, đợikhi nào nó học xong hẵng tính.- Ama Linh nổi nóng: Khác là khác thế nào, học hành làm cái gì, con đường học hànhkhông cho những đứa nhà nghèo như nhà mình, bà làm như cả xã này có mình nhà nó bỏhọc lấy chồng ây. ý tôi đã quyết bà đừng có mà nói nhiều nữa. H’ Linh từ trong bếp chạy ra vừa khóc vừa nói : bố, Mẹ con không muốn lấy chồngđâu, con muốn được đi học, con không lấy chồng….- Ami Linh Linh, Linh....- Ami Linh: Thôi bà kệ nó đi ,tí nó về ấy mà !tôi vào ngủ tí, bà lo làm thịt gà cho tôi đi. Cô bé không biết làm gì, cô thật vọng vừa đi vừa khóc cô dừng lại ở con đập ngồi suy tư.- H’Linh: Mình không muốn lấy chồng ,mình muốn đi học, ước mơ được làm cô giáo củamình sẽ không thực hiện được nếu mình nghe lời bố, lấy chồng ư, một người mà mìnhkhông thích, mình sẽ làm sao đây nếu không nghe kiểu gì mẹ cũng sẽ gánh hậu quả chomình. Làm sao, làm sao đây .....đúng rồi chết đi là xong có sống mình cũng không thựchiện được ước mơ của mình lại còn làm cho mẹ khổ hơn ..đúng rồi chết là sẽ giải quyết hết. H’ Linh đứng lên trong cơn tuyệt vọng cô muốn kết liễu cuộc đời mình để thoạt khỏisự ép buộc của người bố, không biết rằng sau lưng cô Cô cán bộ phụ nữ tình cơ đi quavà khi cô bé chuẩn bị nhảy xuống cô đã lao vào ôm chầm lấy con bé, ngăn không chocon bé nhảy xuống.- Cô cán bộ :Cháu đừng......đừng làm thế, .....cháu không được làm thế ,có chuyện gì nói cônghe nào .-H’Linh: Cô ơi!cháu muốn đi học nữa, cháu không muốn ...không muốn .- Cán bộ: Cháu không muốn, nhưng không muốn cái gì nói rõ cho cô nghe đi .-H’Linh: Cô ơi ,cháu không muốn ..không muốn lấy chông ..cháu muốn đi học .-Cán bộ: Cháu bình tĩnh kể lại cho cô nghe lại mọi chuyện đi nào .-H’Linh:Bố! Muốn cháu bỏ học lấy chông cô ạ !-Cán bộ: Trời !chẳng phải cháu mới học lớp 9 sao?-H’Linh: Dạ,nhưng nếu cháu không nghe thì kiểu gì bố cháu cũng hành hạ mẹ con cháu,con không biết phải làm thế nào -Cán bộ:Thôi được rồi cháu, cháu dứng lên đi, cô đưa cháu về nhà gặp bố cháu, đừng buồnnữa cô sẽ giúp cháu. Chúng ta đi nào- H’Linh: Dạ Cảnh 3 Mẹ H’Linh ở nhà đang lo lắng cho con bà vừa đi qua, đi lại và lâm bẩm.-Ami Linh :Phải làm sao đây, tội nghiệp con, không biết nó chạy đi đâu nữa .Cán bộ và linh bước vào .-Cán bộ : chào chị -H’Linh: Chạy vào ôm mẹ, Chỉ gọi mẹ .-Ami Linh: Có chuyện j vậy chị .2 -Cán bộ: có phải bố bắt cháu bỏ học lấy chồng phải không chị .-Ami Linh:ngỡ ngàng cúi đầu trả lời:vâng.-Cán bộ: Chị à!có lẽ vì chuyện này mà con bé đã quá sốc nó đã có ý định tự tử may màkhin nãy gắp tôi, tôi đã kịp thời can ngăn ,giờ chị có thể cho tôi gặp bố cháu được không .-Ami Linh: con vào gọi bố đi Mời cô ngồi uống nước.- Ama Linh linh ra vẫn còn hơi men .Ama Linh tôi bảo bà làm thịt gà cho tôi xong chưa, dọn cho tôi, con H’Linh đâu đi muarượu cho bố . Nhìn thấy cán bộ ông nói mỉa mai: Cán bộ đấy à !cô lại lên đay giảng j đáy hảcán bộ ,-Cán bộ: Em đến đây là vì con bé linh. Nó nói anh bắt nó bỏ học để cưới chồng cho nó .- Ama Linh: chuyện đó có gì liên quan đến cán bộ chứ , Cán bộ lo việc của cán bộ đi. -Cán bộ: Anh có biết việc làm đó của anh là không đúng bổn phận của người làm bố, là viphạm pháp luật không ?- Ama Linh: Vi phạm là vi phạm thế nào ? con tôi,tôi có quyền cưới chồng cho nó, Cảbuôn này ai cưới chồng cho con đều vi phạm pháp luật à!Thôi thôi mời cô về cho, nhà tôiphải ăn mừng.- Ami Linh khùng lên chạy ra: Ông thôi đi, ông có biết rằng vì ông mà H’Linh nó xuýt nữanhãy sông tự vẫn không? may có cán bộ kịp ngăn đưa con H’Linh về. - Ama Linh đứng ngơ người ngồi phịch xuống ghế+Linh chạy ra ôm mẹ .- Ami Linh: Linh à! Sao con lại làm thế, bố chỉ muốn tốt cho con thôi mà.- Cán bộ: Anh chị ah, là bố mẹ ai cũng muốn làm những điều tốt cho con cái mình cả.Nhưng làm gì chúng cũng phải suy nghĩ đến cảm giác của bọn trẻ, chúng ta không nên ápđặt suy nghỉ, ý muốn của mình lên chúng.Nếu anh thật sự yêu thương con bé thì đừng làm tâm hồn thơ ngây của con bị tổnthương, hãy để cho cô bé sống với những ước mơ của mình, để cho cô bé luôn yêu đời vàvui tươi.- Ami Linh: Tôi chưa bao giờ nghỉ tới điều này- Cán bộ tiếp: Năm nay cháu H’Linh mới 16 tuổi, việc ông bắt nó kết hôn tuổi này là viphạm pháp luật hôn nhân và gia đình, theo quy định của luật nước ta thì nữ phải 18 tuổi,nam phải từ 20 tuổi trở lên mới được kết hôn và việc kết hôn là phải tự nguyện chứ khôngđược ép buộc hay sắp đặt. Là bậc cha mẹ chúng ta cần phải biết rõ điều này. - Ami Linh: Ông nghe cb nói rồi đấy, ông đừng ép con nữa. việc rẫy nương tôi và ôngcùng làm. Hãy để cho con đi học ông ah. - Ama Linh: H’Linh à, bố xin lỗi con vì đã không nghĩ đến cảm giác của con, bố sẽ khôngcưới chồng cho con nữa, từ nay bố sẽ chăm chỉ làm ăn nhưng con hãy hứa với bố đừng cónghỉ dại dốt như thế nữa nhé. -H’ Linh: Dạ, con cảm ơn bố đã hiểu cho con.Cán bộ: Tôi rất vui vì ông đã hiểu được mọi chuyện, giờ cũng trưa rồi em xin phép anh chịạ, chúc gia đình anh chị luôn hòa thuận hạnh phúc.Ami Linh: cán bộ ở lại ăn trưa với nhà tôi đãb