Từ cuối thế kỉ XII , nhà lý suy yếu . Chính quyền không còn chăm lo đến đời sống cuả nhân dân như trước , hầu hết các quan lại lao vào ăn chơi sa đọa .

Lụt lội , hạn hán , mất mùa liên tiếp xảy ra . Nhiều dân nghèo phải bán vợ , bán con làm nô tì cho các nhà giàu , một số khác bỏ vào chùa kiếm sống . Dân chúng rất cực khổ . 

=> Các thế lực phong kiến nổi lên ở nhiều nơi. Nhà Lý phải dựa vào thế lực họ Trần để chống lại các lực lượng nổi loạn nên đã tạo điều kiện và thời cơ cho họ Trần buộc Lý Chiêu Hoàng (vị vua cuối cùng của nhà Lý) phải nhường ngôi cho Trần Cảnh vào tháng 12-1226.

=> Nhà Trần thành lập.

Hoàn cảnh ra đời  của nhà Trần

-  Cuối thế kỉ XII, nhà Lý suy yếu. Giặc phương Bắc lăm le xâm lược nước ta.
-  Nhà Lý phải dựa vào họ Trần mới giữ được ngai vàng.
- Vua Lý Huệ Tông không có con trai nên truyền ngôi cho con gái là Lý Chiêu Hoàng.
-  Lý Chiêu Hoàng kết hôn với Trần Cảnh và nhường ngôi cho chồng
* Đầu năm 1226 nhà Trần được thành lập.