Hồ xuân Hương là một trong những người phụ nữ Việt Nam ở thời phong kiến có các tác phẩm văn học lưu truyền cho đến ngày nay. Bà được mệnh danh là Bà chúa thơ Nôm. Cuộc đời của bà vẫn còn là một vấn đề đang được nghiên cứu. Bà thường mượn cảnh, mượn vật để nói lên thân phận người phụ nữ thời bấy giờ, bài thơ “Bánh trôi nước” là một trong những số đó.

“Thân em vừa trắng lại vừa tròn”

Mở đầu câu thơ bà miêu tả một chiếc bánh trôi nước trắng, tròn, nhân thì đỏ son, cách nấu bằng luộc trong nước, sống chìm chín nổi, chất lượng rất ngon ngọt, bằng cách sử dụng các nghệ thuật tu từ như so sánh, đảo ngữ,…Qua những hình ảnh trên ta thấy được sự đẹp đẽ và trong trắng của bánh trôi nước.

“Bảy nổi ba chìm với nước non”

Miêu tả một cuộc đời chìm nổi, gian khổ đầy sóng gió của người phụ nữ Việt Nam trong xã hội phong kiến. Những câu thơ đó nghe như một tiếng than thầm, cam chịu, nhưng cũng phảng phất vẻ cao ngạo của họ. 
“Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn”
Ở đây, Hồ Xuân Hương đã sử dụng biện pháp đảo ngữ rất tài tình, để từ “rắn nát” lên đầu câu nói lên sự phụ thuộc của người phụ nữ Việt Nam thời đại phong kiến. Nhưng dù số phận có thế nào thì họ vẫn phải cam chịu, họ cũng sẽ không được phản kháng, chống cự. Đó  như là một đạo lý trong xã hội cũ nhằm trói buộc những người phụ nữ chân yếu tay mềm.
“Mà em vẫn giữ tấm lòng son”

Dù cuộc đời họ có gian khổ hay phải cam chịu, sự bất công luôn hiện hữu nhưng họ vẫn giữ được trong mình phẩm chất trong sạch, cao quý của người phụ nữ. Đó là sự khẳng định của bà và đó cũng chính là phẩm chất cao quý của người phụ nữ Việt Nam.

“Bánh trôi nước” là một bài thơ sâu sắc của Hồ Xuân Hương. Với hình tượng cái bánh trôi nước, Hồ xuân Hương đã nói lên được vẻ đẹp, phẩm chất trong trắng, son sắt của người phụ nữ, đồng thời cũng nói lên sự cảm thông, và phản ánh về việc bình đẳng giới tính. Đây cũng chính là điều khiến thơ của bà sống mãi trong lòng người đọc
`text[Zyy_mood]`

`text[Nhóm: Try Your Best]`

"Bánh trôi nước" là một trong những bài thơ nổi tiếng của Hồ Xuân Hương. Đoạn thơ này thể hiện vẻ đẹp và số phận của người phụ nữ trong xã hội cũ, nhưng cũng thể hiện tấm lòng nhân đạo cao cả của bà: yêu thương, tôn trọng phụ nữ. Bài thơ này có hai nghĩa chính, nghĩa thứ nhất là nghĩa tả thực, miêu tả hình dáng chiếc bánh trôi nước đến cách làm. Bánh trôi có hình tròn, màu trắng. Bánh bao được ăn như những viên nhỏ, bên trong bánh là một viên đường nhỏ, thường được làm bằng đường nâu hoặc đường phèn. Khi luộc, bánh nổi lên tức là bánh đã chín. Bài thơ này miêu tả chân thực và chính xác những món ăn đồng quê quen thuộc với nhân dân ta. Nhưng đằng sau lớp tả thực ấy lại ẩn chứa một ẩn dụ vô cùng tinh tế và sâu sắc, hình ảnh chiếc bánh trôi còn là hình ảnh tượng trưng cho người phụ nữ. Mở đầu bài thơ, tác giả sử dụng đề tài quen thuộc “thân em” trong văn học dân gian. Từ “thân em” nói lên nỗi đau, thân phận của người phụ nữ trong xã hội xưa. Những bài thơ của Hồ Xuân Hương có sự hòa hợp, đáp ứng những lời than thở trong các bài hát dân gian: “Thân em như tấm lụa đào, Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai”. Hay như: “Thân em như hạt mưa sa Hạt vào đài các, hạt ra ruộng cày” Việc sử dụng chất liệu dân gian của Ngài Huyền Tường một mặt làm cho bài thơ của bà gần gũi với đời sống và dịu dàng, mặt khác làm cho bài thơ của bà trở nên dịu dàng và nhân văn hơn, và đã trở thành bài thơ của nhiều người. Ngay từ khổ thơ đầu tiên của bài thơ, chị đã khẳng định vẻ đẹp của người phụ nữ: tròn trịa, nhân hậu, dịu dàng. Kiểu khẳng định này cũng cho thấy cô ấy rất rõ ràng về bản thân của mình, đặc biệt là nhận thức chung về phụ nữ. Mang vẻ đẹp hình thức và nhận ra vẻ đẹp ấy, nhưng số phận của họ lại đầy gian nan, trắc trở: “Bảy nổi ba chìm với nước non Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn” Thân phận của họ cũng chẳng khác gì những tấm lụa đào, hạt mưa sa,… người con gái trong xã hội cũ không được tự quyết định số phận, hạnh phúc của mình. Khi ở nhà họ phụ thuộc vào cha mẹ, cha mẹ đặt đâu họ phải ngồi ở đó, đến lúc đã yên bề gia thất số phận của họ lại tiếp tục bị phụ thuộc vào người chồng. Những người phụ nữ này thật nhỏ bé và đáng thương, cuộc đời chìm nổi với biết bao sóng gió, hạnh phúc của bản thân không được tự mình quyết định. Mặc dù cuộc sống không được suôn sẻ, luôn gặp phải những sóng gió nhưng những người phụ nữ ấy lại mang trong mình những phẩm chất hết sức tốt đẹp: “Mà em vẫn giữ tấm lòng son” Họ là những người phụ nữ luôn mang trong mình tấm lòng trong trắng, tốt đẹp, dù gặp cảnh ngộ nào cũng vẫn giữ được tấm lòng son sắt, thủy chung. Chữ son như một điểm sáng, nhãn tự trong bài, làm bừng sáng nét đẹp về nhân cách, phẩm chất của người phụ nữ Việt Nam. Bài thơ sử dụng thể thơ thất ngôn tứ tuyệt, ngôn ngữ cô đọng, hàm súc. Sử dụng nghệ thuật ẩn dụ đặc sắc. Kết hợp linh hoạt các mô típ của văn học dân gian khiến cho bài thơ vừa giản dị, gần gũi vừa mang dáng dấp uyên bác, tài hoa. Tất cả những yếu tố đó đã góp phần tạo nên sự thành công cho tác phẩm Qua tác phẩm này ta có thể thấy Hồ Xuân Hương là người hết sức trân trọng, ngợi ca vẻ đẹp của người phụ nữ không chỉ ở phẩm chất mà ngay cả vẻ đẹp bề ngoài. Đồng thời lời thơ tha thiết cũng là tiếng nói cảm thông với số phận chìm nổi, bị lệ thuộc của người con gái. Qua đây còn lên án xã hội cũ đã đè nén, áp bức, tước bỏ quyền được lựa chọn cuộc sống, hạnh phúc của con người.