Quốc gia cổ đại phương Đông:

* Mặt tự nhiên

+Thời gian: thiên niên kỉ IV - III TCN

+Vị trí: trên các lưu vực con sông lớn: sông Nil, Lưỡng Hà, Ấn - Hằng, Hoàng Hà, ...

+Đất đai: màu mỡ, phí nhiêu, dễ cày cấy ; đồng bằng rộng lớn

+Khí hậu: nhiệt đới, nóng ẩm mưa nhiều

=> Phù hợp cây lương thực

* Mặt kinh tế: nghề nông (chăn nuôi, trồng trọt), thủ công nghiệp (làm gốm, dệt vải) ; sử dụng công cụ bằng đồng, đá, gỗ, tre

* Mặt xã hội: gồm có 3 giai cấp: Quý tộc (Vua, quan lại, tăng lữ, chủ đất, quý tộc), Nông dân công xã , Nô lệ

* Mặt chính trị: chế độ quân chủ chuyên chế - quân chủ trung ương độc quyền

* Mặt văn hoá: lịch pháp (1 năm 365 ngày, gồm 12 tháng), thiên văn học ; toán học ; kiến trúc

Quốc gia cổ đại phương Tây:

* Mặt tự nhiên

+Thời gian: thiên niên kỉ I TCN

+Vị trí: trên đồi núi ven Địa Trung Hải

+Đất đai: ít màu mỡ, khô cằn, khó cày cấy ; đất canh tác ít

+Khí hậu: ôn đới, trong lành, mát mẻ

=> Phù hợp cây lưu niên (nho, ô-liu, ...)

* Mặt kinh tế: thủ công nghiệp, thương nghiệp, hàng hải ; đã có tiền tệ ; sử dụng công cụ bằng sắt

* Mặt xã hội: gồm có 3 giai cấp: Chủ nô, Bình dân, Nô lệ

* Mặt chính trị: chế độ dân chủ chủ nô

* Mặt văn hoá: lịch pháp (1 năm 365 ngày 1/4, tháng 2 có 28 ngày, có năm nhuận năm thường), thiên văn học (mặt trời hình cầu) ; khoa học tự nhiên (phát triển thành nhiều trường phái, là tiền đề cơ sở khoa học sau này); văn (sử thi, diễn xướng) ; kiến trúc

1. Về kinh tế:

Phương Đông:

+ Điều kiện tự nhiên thuận lợi, mưa thuận gió hòa, lưu vực các dòng sông lớn giàu phù sa, màu mỡ, khí hậu ấm nóng.

+ Kinh tế: Nông nghiệp thâm canh +thủ công nghiệp +chăn nuôi.

Phương Tây:

+ Có Địa Trung Hải là nơi giao thông, giao thương thuận lợi.

+ Phần lớn lãnh thổ là núi và cao nguyên.

+ Đất canh tác không màu mỡ.

+ Kinh tế thủ công nghiệp và thương nghiệp phát đạt.

2. Về xã hội:

Ở phương Đông:

Phân chia thành 3 giai cấp:

Quý tộc: Tầng lớp có đặc quyền.

Nông dân công xã: tầng lớp xã hội căn bản và là thành phần sản xuất chủ yếu.

Nô lệ: làm việc hầu hạ trong cung đình, đền miếu, nhà quý tộc và những công việc nặng nhọc nhất.

Ở phương Tây: 3 giai cấp.

Chủ nô: rất giàu có thế lức kinh tế, chính trị.

Bình dân: Dân tự do có nghề nghiệp, tài sản, tự sinh sống bằng lao động của bản thân.

Nô lệ: lực lượng lao động đông đảo, sản xuất chủ yếu và phục vụ các nhu cầu của đời sống, hoàn toàn lệ thuộc vào người chủ mua mình, không có chút quyền lợi nào.