Tôi là một chủ tàu người Pháp, đã từng phải bán tàu cho Bạch Thái Bưởi. Mặc dù tôi rất buồn vì bị thua lỗ nhưng dẫu sao tôi cũng phải kính phục Bạch Thái Bưởi vì ông đã cho tôi bài học quý giá trong kinh doanh. Tôi nghe mọi người kể rằng Bạch Thái Bưởi mồ côi cha từ nhỏ, phải theo mẹ gánh hàng rong kiếm sống qua ngày. Vì ngoan ngoãn, chăm chỉ lại khôi ngô, tuấn tú nên ông được nhà họ Bạch nhận về làm con nuôi và cho ăn học. Ông làm thư kí cho một hãng buôn vào năm 21 tuổi. Sau đó ông phải trải qua đủ nghề: buôn gỗ, buôn ngô, lập nhà in, khai thác mỏ,... Nhiều lúc việc buôn bán thua lỗ đến trắng tay nhưng ông vẫn không nản chí. Giữa lúc người Hoa độc chiếm các đường sông miền Bắc, Bạch Thái Bưởi đã quyết định lập công ty vận tải đường thuỷ. Lúc đầu mọi người ai cũng coi thường. Nhưng ông đã có nhiều cách phát huy thế mạnh của mình. Đó là những thế mạnh mà chúng tôi không có: cho người đi diễn thuyết, dán biểu ngữ “người ta thì đi tàu ta” ở khắp các bến sông, treo ống quyên góp để tiếp sức cho các chủ tàu... Khách đi tàu của ông ngày một đông. Vì thế, nhiều chủ tàu người Pháp người Hoa đành phải bán lại tàu cho Bạch Thái Bưởi, cả xưởng sửa chữa tàu cũng về tay ông. Ông thuê các kĩ sư giỏi người Việt trông nom công xưởng... Ba mươi chiếc tàu lớn nhỏ của ông mang những cái tên lịch sử như: Lạc Long, Hồng Bàng, Trưng Trắc, Trưng Nhị,... tung hoành khắp các con sông miền Bắc. Câu chuyện về “Vua tàu thuỷ” Bạch Thái Bưởi là như thế. Từ một cậu bé nghèo khổ, sau mười năm gian khổ lập nghiệp, ông đã trở thành anh hùng trên mặt trận kinh tế. Nghị lực phấn đấu, lòng yêu nước và tài năng kinh doanh của ông đã đưa ông tới thành công. Đó là những điều mà tôi vô cùng kính phục ông.

Xin chào các bạn, tôi là là một chủ tàu người Pháp sống cùng thời kỳ với ông Bạch Thái Bưởi – người Việt Nam. Tôi rất khâm phục ý chí và nghị lực của ông Bạch Thái Bưởi. Sau đây, tôi xin kể câu chuyện về ông.

Ông Bưởi mồ côi cha từ bé, nhà ông rất nghèo nên phải theo mẹ đi bán hàng rong. Người nhà họ Bạch ở Trung Quốc thấy ông khôi ngô, rồi nhận ông về làm con nuôi và cho ăn học. Đến năm ông 21 tuổi, ông làm thư ký cho một hãng buôn có danh tiếng. Rồi ông đã đứng ra kinh doanh tự lập, buôn đủ mọi thứ: buôn gỗ, ngô, mở hiệu cầm đồ…Có lúc sạt nghiệp, ông Bưởi vẫn không nản chí. Ông mở công ty vận tải đường thuỷ vào đúng lúc con tàu của người Hoa và người Pháp chúng tôi đã độc chiếm những đường sông miền Bắc. Rồi ông Bưởi cho người đến những bến tàu để diễn thuyết. Trên mỗi chiếc tàu, ông dán dòng chữ “Người ta thì đi thuyền ta” và treo một cái ống để vị khách nào đông tình với ông thì vui lòng bỏ ống tiếp sức cho ông. Khi cho bỏ ống, tiền đồng rất nhiều, tiền hào, tiền xu thì vô kể. Khách đi tàu của ông rất là đông. Nhiều chủ tàu người Pháp và người Hoa phải bán tàu lại cho ông. Rồi ông Bưởi mua xưởng chữa tàu, thuê kỹ sư giỏi trông nom. Lúc rất thịnh vượng, công ty của ông Bưởi có 30 cái tàu lớn nhỏ mang nhiều cái tên lịch sử: Hồng Bàng, Lạc Long, Trưng Trắc… Chỉ trong mười năm, ông đã trở thành “bậc anh hùng kinh tế” như những đánh giá của những người cùng thời chúng tôi.