Thế giới có trên 200 quốc gia và vùng lãnh thổ khác nhau, được chia làm 2 nhóm nước: phát triển và đang phát triển.

1. Các nước phát triển

- Có bình quân tổng sản phẩm trong nước theo đầu người (GDP/người) cao.

- Đầu tư nước ngoài (FDI) nhiều.

- Chỉ số phát triển con người (HDI) cao.

2. Các nước đang phát triển

- Thường có GDP/ người thấp, nợ nhiều, HDI thấp.

- Một số nước và vùng lãnh thổ đạt được trình độ nhất định về công nghiệp gọi là các nước công nghiệp mới (NICs) như: Hàn Quốc, Xingapo, Đài Loan, Braxin, Achentina...

II. Sự tương phản về trình độ phát triển kinh tế - xã hội của các nhóm nước1. GDP/ người có sự chênh lệch lớn giữa 2 nhóm nước

- Các nước phát triển có GDP/người cao gấp nhiều lần GDP/người của các nước đang phát triển.

2. Cơ cấu GDP phân theo khu vực kinh tế có sự khác biệt

Năm 2004

a. Các nước phát triển 

- KV I chiếm tỷ lệ thấp (2%).

- KV III chiếm tỷ lệ cao (71%).

b. Các nước đang phát triển

- KV I chiếm tỷ lệ còn tương đối lớn (25%).

- KV III mới chỉ đạt 43 % (dưới 50%).

 3. Các nhóm nước có sự khác biệt về các chỉ số xã hội

- Các nước phát triển cao hơn các nước đang phát triển về

+ Tuổi thọ bình quân: 76 so với 65 tuổi (năm 2005).

+ Chỉ số HDI: 0,855 so với 0,694 (năm 2003).

III. Cuộc cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại1. Thời điểm xuất hiện và đặc trưng

* Thời gian: Cuối thế kỉ XX đầu thế kỉ XXI.

 * Đặc trưng:

- Xuất hiện, bùng nổ công nghệ cao.

- Bốn công nghệ trụ cột là: công nghệ sinh học, công nghệ vật liệu, công nghệ năng lượng, công nghệ thông tin.

 2. Ảnh hưởng

- Làm xuất hiện nhiều ngành mới, nhất là trong lĩnh vực công nghiệp và dịch vụ, tạo ra những bước chuyển dịch cơ cấu kinh tế mạnh mẽ.

- Làm nền kinh tế thế giới chuyển từ nền kinh tế nông nghiệp sang nền kinh tế tri thức.