1. Nhân vật ông lão: ông hai

“Ông lão” đang trong hoàn cảnh rất yêu làng nhưng phải xa làng đi tản cư

2. Phép điệp "lại nghĩ" (hai lần), "lại muốn" (hai lần), "nhớ làng"- "nhớ cái làng" \

-> tác dụng: diễn tả chân thực nỗi nhớ khát khao trở về làng của ông Hai, từ đó cho thấy sự gắn bó và tình yêu làng của ông

- liệt kê: hát hỏng, bông phèng, cũng đào, cũng cuốc mê man suốt ngày; đào đường đắp ụ, xẻ hào, khuân đá…

-> Tác dụng: làm rõ những kỷ niệm của ông hai về những ngày tham gia kháng chiến ở làng, nỗi nhớ làng của ông hiện lên chân thực nồng nàn

- "bông phèng": nói đùa một cách dễ dãi không cần có ý nghĩa

"khướt": mệt lắm, vất vả

Không thể thay thế từ “mê man” bằng “miên man”. Bởi vì hai từ có sắc thái khác nhau "mê man" là biểu hiện của sự say sưa thích thú của người làm việc hoặc suy nghĩ còn "miên man" lại là một suy nghĩ hoặc việc làm kéo dài.

3. “Ồ” là thành phần biệt lập cảm thán. Vì nó không nằm trong nghĩa của sự việc mà chỉ có tác dụng biểu lộ trạng thái của con người.

- Là lời của người dẫn truyện. Thể hiện được cảm xúc vui xướng của ông Hai khi nghĩ về làng.