CÂU 1.

a,

Việt Nam ta là một nước nông nghiệp, chính vì thế yếu tố đất đối với chúng ta là một yếu tố quan trọng. Không có đất thì không thể trồng trọt và đương nhiên là không có đất thì làm sao có thể sinh sống được. Câu tục ngữ “Tấc đất tấc vàng” thể hiện rõ sự quý giá của đất đối với con người Việt Nam ta.

Câu tục ngữ ngắn gọn nhưng xét về mặt thể loại thì nó lại là một chỉnh thể thẩm mỹ. Nó chỉ có một câu bốn từ nhưng lại được các nhà nghiên cứu phê bình coi là một tác phẩm. Nó đứng ngang hàng với những bài thơ dài hay những tác phẩm truyện ngắn. Đất là đất còn vàng là vàng, bình thường vàng là thứ quý giá nhất, nó cũng là thứ tài nguyên mà ngày trước biết bao nhiêu đế quốc hùng mạnh đã xâm lược nước ta để cướp đi. Thế nhưng ở đây đát lại quý như vàng.

Bởi vì một tấc đất người nông dân Việt Nam cũng có thể canh tác, trồng trọt, ở. Một tấc đất ấy có thể làm nên sức khỏe, sinh sống, thức ăn cho con người. Có đất thì con người mới có nhà ở, có đất mới có trồng trọt để có thức ăn, có thức ăn mới có thể có sức khỏe và làm ra những thứ quý giá khác.

b,

Câu tục ngữ tuy ngắn gọn, giản dị nhưng ẩn chứa bài học về cách ứng xử sao cho chuẩn mực của con người trong cuộc sống. Chữ “học” được lặp lại bốn lần, điều đó nhấn mạnh, chúng ta cần luôn học hỏi mọi điều trong cuộc sống, dù là những điều nhỏ nhất. Thứ nhất là học cách ăn uống, cần biết các phép tắc ăn uống lịch sự, tế nhị. Văn hóa Việt Nam coi trọng cách ăn tập thể, đông người, tính cách con người được thể hiện qua văn hóa ăn uống và ứng xử bên mâm cơm. Thứ hai là học cách nói năng, lễ độ với người lớn tuổi và hòa đồng với bạn bè cùng trang lứa. Lời nói cần nhẹ nhàng, nói những điều hay lẽ phải bởi “lời nói chẳng mất tiền mua”. Tuy nhiên cần tránh những lời giả dối, xu nịnh hay nói xấu, nói sai cho người khác. Học hỏi từ cuộc sống, chúng ta cần cả “học gói, học mở”, biết làm theo thứ tự trước – sau cho đúng, biết sắp xếp công việc cho hợp lí. Theo cách hiểu khác, học gói còn học cách tiết kiệm chi tiêu, không lãng phí tiền bạc còn học mở là học cách mở lòng để bao dung và giúp đỡ người khác. Như vậy, chỉ với câu tục ngữ ngắn gọn nhưng đã truyền tải bao bài học ứng xử sâu sắc, là lời nhắc nhở với mỗi chúng ta cần luôn cố gắng học hỏi từ cuộc sống để hoàn thiện bản thân mình hơn.

c,

Câu ca dao đã bàn về vai trò của tinh thần đoàn kết, gắn bó, tương trợ lẫn nhau của mỗi cá nhân trong cuộc sống. Xét theo nghĩa đen, “một cây” vốn dĩ chỉ là cô độc mình nó, không thể chống chọi được hết với giông gió, bão tố , không thể làm nên một ngọn núi non cao. Nhưng nếu là “ba cây chụm lại”, cùng nhau kết hợp vào, chúng có thể vượt qua được bất kỳ tác động nào của thời tiết, thiên nhiên, cùng nhau tạo nên một “hòn núi cao”. Từ đó, đến với nghĩa bóng của ca dao, ta nhận ra ông cha ta đã liên tưởng đến tinh thần đoàn kết, tương trợ, giúp đỡ lẫn nhau của một tập thể, nó là sẽ nguồn sức mạnh to lớn để tập thể ấy vượt lên trên tất cả mọi khó khăn, thử thách, đạt được mục tiêu chung của mình. Qua đó, không cha ta khẳng định ý nghĩa to lớn về sức mạnh của tập thể, nếu một cá nhân lẻ loi, xa rời tập thể thì sẽ chẳng làm được điều gì hay đạt đạt được mục đích của mình.

d,

Câu tục ngữ đã nói về tinh thần tương thân, tương ái, “lá lành đùm lá rách”. “Thương” ở đây có thể hiểu là thương yêu, sẻ chia, giúp đỡ, “thương người” tức là sẻ chia, đùn bọc những người xung quanh, con “thương thân” là yêu thương chính bản thân mình. Câu tục ngữ ngắn gọn nhưng bằng cách nói so sánh, ông cha ta đã khẳng định một đạo lý truyền thống quý báu của dân tộc đó là trong cuộc sống, mỗi người cần phải biết yêu thương, sẻ chia, giúp đỡ người khác, đặc biệt là những hoàn cảnh khó khăn như thương yêu, chăm sóc cho chính bản thân mình.

CÂU 2.

- Câu đặc biệt là câu không cấu tạo theo mô hình chủ ngữ - vị ngữ.

- Câu đặc biệt : Xe chạy giữa cánh đồng hiu quạnh. Và lắc. Và xóc.

CÂU 3.

Câu 3: Tinh thần tương thân tương ái là một trong những truyền thống tốt đẹp của dân tộc, là biểu hiện cao nhất của lòng nhân ái. Ông cha ta đã khuyên dạy:
“Bầu ơi thương lấy bí cùng
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn”
Tinh thần tương thân tương ái được hiểu là sự giúp đỡ người khác, sự yêu thương, sẻ chia và trân trọng đối với những con người xung quanh chúng ta. Lòng yêu thương đó sẽ là món quà duy nhất làm giàu cho người nhận nhưng không làm nghèo đi người đã sẻ chia nó. Và vì sao chúng ta cần có tinh thần tương thân, tương ái? Vì khi ta mở rộng lòng mình ta sẽ chợt thấy mình sung sướng đến nhường nào khi thấy người mà ta an ủi, yêu thương được hạnh phúc, ấm no. Cuộc sống là con đường đầy những khó khăn, trắc trở. Ai cũng cần một bờ vai để tựa khi mệt mỏi, ai cũng cần một lời động viên chân thành khi gặp những bế tắc, khổ đau. Và ai cũng cần có tình yêu thương để chia sẻ, để đêm sẽ qua và ngày mới lại đến, để ánh sao kia vẫn chiếu sáng cho bầu trời đêm, để thời gian vẫn cứ trôi, để con người vẫn cảm nhận được hạnh phúc.
Các bạn ạ! Con người sinh ra ai cũng có một đôi mắt để nhìn, một đôi tai để nghe, một bộ óc để suy nghĩ,… Và quan trọng nhất một trái tim để yêu thương. Steve Godier đã khẳng định “Lòng nhân ái là biểu hiện cao đẹp nhất của con người”. Nhân ái là cái gốc của đạo đức con người, là nền tảng của luân lí xã hội. Nhà văn Nam Cao trong tác phẩm “Đời thừa” cũng đã khẳng định “Tình thương là lẽ sống, là tiêu chuẩn làm người lớn nhất. Một con người có lòng nhân ái là phải biết yêu thương, quan tâm, chăm sóc những người thân yêu nhất của mình”.
Thật vậy! tinh thần tương thân tương ái chính là chất keo chắc chắn, đính những tâm hồn trống trải lại với nhau để yêu thương và san sẻ. Điều đó được thể hiện rất rõ trong các tác phẩm văn học, tiêu biểu là tác phẩm “Chí Phèo” của nhà văn Nam Cao. Chính tình yêu thương chân thành, mộc mạc của Thị Nở đã cảm hóa được con quỹ dữ của làng Vũ Đại là Chí Phèo. Những ngày tháng sống bên Thị sẽ là những giây phút đẹp nhất của đời Chí, để rồi “Chí được sống và chết như một con người”. Không chỉ trong văn học, tinh thần tương thân tương ái còn hiện diện ngay trong cuộc sống hàng ngày của mỗi chúng ta. Đó là những biểu hiện, cử chỉ, hành động chúng ta dành cho ông bà, cha mẹ, yêu thương, giúp đỡ những người xung quanh. Chỉ cần chia sẻ một quyển tập, một cây bút, một manh áo cũ, một chiếc xe đạp cũng giúp các bạn học sinh vững bước đến trường. Chỉ cần một miếng bánh, một nắm cơm cũng giúp con người qua cơn đói khát, hay chỉ cần một lời động viên, an ủi cũng giúp con người vơi đi nỗi khổ đau. Và không ở đâu xa, tại ngôi trường mà chúng em đang học tập. Để phát huy truyền thống quý báu ấy của dân tộc, Thầy trò trường THPT Nguyễn Thần Hiến đã và đang gìn giữ và phát huy tấm lòng nhân ái bằng những việc làm thiết thực như: Tuần lễ Tấm lòng chia sẻ giúp bạn vượt khó, ngày vì người nghèo, phát quà cho các em thiếu nhi nghèo vui Tết trung thu, quà cho các bạn học sinh nghèo vui Tết Nguyên Đán và gần đây nhất là phong trào ủng hộ đồng bào miền Trung khắc phục hậu quả lũ lụt,… Các bạn ơi! Cảm động hơn cả là tấm lòng của thầy Hiệu trưởng. Thầy luôn quan tâm đến chúng em từ vật chất đến tinh thần. Thầy đã bao lần kêu gọi các tấm lòng hảo tâm giúp các anh chị có hoàn cảnh khó khăn có thể vững bước bước vào ngưỡng cửa Đại học, giúp các bạn học sinh có điều kiện đến trường,… Nhờ tấm lòng cao quý của Thầy mà anh Trần Văn Phát hay chị Chung Yến Nhi và nhiều bạn học sinh khác đã thực hiện được những ước mơ của mình. Hình ảnh của Thầy, việc làm cao đẹp của Thầy sẽ luôn là tấm gương để chúng em noi theo.
Các bạn học sinh thân mến! Thật hạnh phúc khi người ta biết cho đi tình yêu thương mà không cần nhớ đến, biết nhận và không hề quên. Tình thương yêu chỉ đẹp, chỉ thật sự có ý nghĩa khi chúng ta biết cho đi chứ không phải cố gắng níu giữ lại thật chặt. Và nếu không có tình yêu thương, cuộc sống sẽ trở thành địa ngục, Trái Đất sẽ trở thành nấm mồ lạnh giá và dẫu khi ấy trái tim ta chưa ngừng đập thì sống cũng chỉ là vô nghĩa.
Vì thế, các bạn ạ! Đừng bao giờ nói không còn yêu thương khi bạn vẫn cảm nhận được trái tim mình muốn đem lại hạnh phúc cho ai đó. Hãy cứ yêu thương chân thành dù biết có thể không được đáp lại, vì biết đâu bạn sẽ tìm được hạnh phúc cho riêng mình trong chính hành động ấy? Hãy sống mà không ngừng nung nóng những giọt máu yêu thương trong trái tim mình, sống để những đợt sóng tình thương cứ tiếp tục trào dâng. Và chúng ta – những con người của thế hệ mới hãy tiếp tục phát huy tinh thần nhân ái cao quý ấy. Hãy luôn nhớ rằng “Chỉ có trái tim yêu thương mới gieo mầm hạnh phúc”.