Bộ máy nhà nước thời lê sơ hoàn chỉnh chặt chẽ hơn giúp quản lý tốt hơn. Nhà nước lê sơ là quân chủ quan liêu chuyên chế, nhà nước lý - trần là quân chủ quý tộc

Nhận xét

Nhà Tiền Lê

Bộ máy nhà nước quân chủ sơ khai.

Nhà Trần

Bộ máy nhà nước quân chủ chuyên chế trung ương tập quyền cao độ.

* Tổ chức bộ máy chính quyền thời Lê : được hoàn thiện dần và đến thời vua Lê Thánh Tông là hoàn chỉnh nhất.

- Ở trung ương:

+ Đứng đầu triều đình là vua.

+ Để tập trung quyền lực vào vua, vua Lê Thánh Tông bãi bỏ các chức vụ cao cấp nhất như: tướng quốc, đại tổng quản, đại hành khiển. Vua trực tiếp nắm mọi quyền hành, kể cả chức Tổng chỉ huy quân đội.

+ Giúp việc cho vua có các quan đại thần.

+ Ở triều đình có 6 bộ và các cơ quan chuyên môn. 6 bộ là: Lại, Hộ, Lễ, Binh, Hình, Công, đứng đầu mỗi bộ là Thượng thư; các cơ quan chuyên môn gồm Hàn lâm viện, Quốc sử viện, Ngự sử đài.

- Ở địa phương:

+ Thời vua Lê Thái Tổ và vua Lê Nhân Tông, cả nước chia làm 5 đạo. Dưới đạo là phủ, huyện (châu), xã.

+ Thời vua Lê Thánh Tông, đổi chia 5 đạo thành 13 đạo thừa tuyên, đứng đầu mỗi đạo là 3 ti phụ trách 3 mặt khác nhau (đô ti, thừa ti và hiến ti). Dưới đạo thừa tuyên là phủ, châu, huyện, xã.

Nhận xét

Nhà Đinh - Tiền Lê

Bộ máy nhà nước quân chủ sơ khai.

Nhà Lý

Bộ máy nhà nước quân chủ chuyên chế trung ương tập quyền cao độ.

* Sơ đồ tổ chức bộ máy chính quyền thời Lê :