1) Mèn là em út trong một gia đình có ba an hem. Ở với mẹ được hai hôm, ba an hem liền bắt đầu một cuộc sống tự lập. Ban đầu, do sự non trẻ, Mèn đã kiêu căng, hống hách treey chị Cốc và gây ra cái chết đáng thương của Dế Choắt. Mèn vô tình trở thành thứ đồ chơi của hai đứa trẻ và được anh Xén Tóc cho một bài học mới. Sau đó, Mèn bắt đầu chán với cuộc sống thực tại nên tiếp tuc ra đi: chú kết bạn với Dế Trũi, tranh hùng với Bọ Ngựa rồi cùng với Trũi trở thành chánh, phó tổng Châu Chấu. Trong suốt hành trình đó, mèn đã giao lưu, kết bạn với nhiều người và cùng với những người bạn của mình chống lại những điều ngang trái, bất công trong xã hội. Mèn đã đọc lời hịch cổ đông “muôn loài cùng nhau kết nghĩa” và được nhiều loài hưởng ứng.

2) Câu này mình không rõ lắm.Bạn thông cảm.

3)  1. Giá trị nội dung
- Bằng những quan sát tinh tế, sự am hiểu về thế giới loài vật, thông qua đoạn trích, Tô Hoài đã miêu tả chú Dế Mèn có vẻ đẹp khỏe khoắn, cường tráng, tràn đầy sức sống của một chú dế mới trưởng thành. Tuy nhiên chú ta lại có tính cách kiêu căng, tự phụ, luôn coi thường khinh khỉnh những người yếu ớt như chú Dế Choắt. Chỉ vì bày trò nghịch dại trêu chị Cốc mà khiến Choắt chết thảm. Qua cái chết và lời khuyên của Dế Choắt, Mèn ta đã vô cùng ân hận và tự rút ra cho mình bài học đường đời đầu tiên.
- Bài học qua câu chuyện của Dế Mèn: Tính kiêu căng, tự phụ, xốc nổi không chỉ tự gây hại cho mình mà còn làm hại những người khác, bởi vậy trong cuộc sống, chúng ta cần khiêm tốn, suy nghĩ thật kĩ càng trước khi làm việc gì đó và luôn sẵn lòng giúp đỡ người khác, nhất là những người yếu thế, gặp khó khăn hơn mình.
2. Giá trị nghệ thuật
- Ngôi kể: Thứ nhất xưng "tôi", chú Dế Mèn tự kể về câu chuyện của mình khiến lời kể trở nên tự nhiên, chân thực.
- Nghệ thuật miêu tả ngoại hình, tính cách nhân vật đặc sắc, sinh động.
- Hệ thống ngôn ngữ tự nhiên, giàu chất gợi hình gợi cảm.