Cuộc chiến tranh thế giới thứ II tác động đến Việt Nam.

- Đầu năm 1945, chiến tranh bước vào giai đoạn kết thúc, phe phát xít thất bại là điều không thể tránh khỏi. Ngày 19-3-1945, Nhật đảo chính Pháp và độc chiếm Đông Dương. Ban thường vụ Tư Đảng họp tại làng Đình Bảng (Từ Sơn- Bắc Ninh). Ngày 12- 3- 1945, Ban thường vụ Tư Đảng ra chỉ thị “Nhật- Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta” phát động cao trào kháng Nhật cứu nước, làm tiền đề cho Tổng khởi nghĩa.

- Ngày 15-8-1945, phát xít Nhật đầu hang, CTTG II kết thúc. Ở Đông Dương bọn Nhật riệu rã như rắn mất đầu. Chính phủ Trần Trọng Kim hoang mang cực độ. Kẻ thù chính của cách mạng không thể giữ được quyền thống trị như cũ nữa. Thời cơ khách quan cho cuộc tổng khởi nghĩa đã đến. Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản Đông Dương chớp thời cơ, phát động nhân dân đứng lên Tổng khởi nghĩa giành chính quyền và giành thắng lợi nhanh chóng, ít đổ máu, lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (2/9/1945), đứng ở địa vị người chủ nước nhà đón tiếp quân Đồng minh.