Cây hòe xanh tốt, vươn tán rộng che rợp cả một khoảng không gian. Bên hiên nhà, cây thạch lựu đang “phun” màu đỏ. Trong ao, những cánh sen hồng nhẹ nhàng lan tỏa hương thơm ngát. Việc liệt kê ra các loài cây: cây hòe, cây thạch lựu, cây sen và các gam màu tươi sáng: xanh, đỏ, hồng làm nổi bật lên những nét đặc trưng mùa hè nơi làng quê thanh bình và yên ả. Cách sử dụng những động từ mạnh “đùn đùn”, “giương”, “phun”, “tiễn” góp phần thể hiện trạng thái cảnh vật. Trước ánh nhìn của Nguyễn Trãi, cảnh vốn “tĩnh” nhưng lại trở nên “động”, sự sống cứ tiếp tục sinh sôi, căng tràn. Phải là một người có tâm hồn yêu thiên nhiên sâu sắc, Nguyễn Trãi mới cảm nhận hết những vẻ đẹp của cảnh ngày hè bằng nhiều giác quan: thị giác- ngắm cảnh ở nhiều góc độ, khứu giác- cảm nhận mùi hương của hoa sen, thính giác- lắng nghe âm thanh của cuộc sống.

- Phân tích:

Thiên nhiên qua cảm xúc của thi sĩ trở nên sinh động, tràn đầy sức sống: hòe lục đùn đùn, rợp mát như giương ô che rợp, thạch lựu phun trào sắc đỏ, sen hồng đang độ nức ngát mùi hương. Nhà thơ căng mở mọi giác quan (thị giác, thính giác, khứu giác) để đón nhận vẻ đẹp của cảnh ngày hè. Qua đó ta thấy được lòng yêu đời của Nguyễn Trãi. Cảnh vật thanh bình yên vui bởi sự thanh thản đang lan tỏa trong tâm hồn thi nhân. Âm thanh lao xao của chợ cá dội lên từ phía làng chài hay chính tác giả đang rộn rã niềm vui trước cảnh cuộc sống thanh bình? Tiếng cầm ve hay chính là khúc nhạc lòng của nhà thơ được tấu lên?  Ngay cả khi bị nghi kỵ, phải lui về quê ngoại Côn Sơn, ông vần bộc bạch nỗi lòng tha thiết cháy bỏng trong cuộc sống tưởng như chỉ biết vui vầy cùng mây núi cỏ cây. Nỗi lòng ấy bộc lộ rõ nét trong chùm thơ 61 bài “Bảo kính cảnh giới”. Đặc biệt, bài thơ số 43 chan chứa bao khát vọng hướng đến cuộc đời, nhân dân. Mặc dù khung cảnh mà tác giả miêu tả là cuối ngày, khi mặt trời lặn nhưng mọi vật vẫn tràn đầy sức sống với những từ ngữ "đùn đùn", "giương", "phun", "tiễn", "lao xao", "dắng dỏi". Những từ ngữ đó cũng góp phần thể hiện những điều trong lòng tác giả - ước mong được cống hiến cho nhân dân, cho đất nước. Nhiệt huyết đó như muốn phun ra, trào ra và lan tỏa đi khắp nơi. Trong sáu câu thơ này, tác giả đã không đi theo tính quy phạm của văn học phong kiến nữa. Ông miêu tả cảnh ngày hè với những sự vật vô cùng thân thuộc gần gũi với cuộc sống hằng ngày.

Học tốt 🙃🙃

`#` `Tranhoang40860`