Cuộc khủng hoảng kinh tế 1929-1933:

Nguyên nhân

 - Sự phát triển kinh tế diễn ra không đồng đều giữa các nước tư bản và giữa các ngành trong nội bộ các nước tư bản.

- Sự phát triển quá nhanh của kinh tế trước sức mua của xã hội tư bản nhưng thiếu kế hoạch. Cung vượt cầu.

- Tháng 10- 1929 , khủng hoảng kinh tế bùng nổ ở Mĩ, từ lĩnh vực tài chính ngân hàng; sau đó lan ra toàn bộ thế giới tư bản. Chấm dứt thời kì tăng trưởng và ổn định của CNTB.

Diễn biến

+ Tháng 10/1929, cuộc khủng hoảng kinh tế bùng nổ ở Mĩ, sau đó nhanh chóng lan ra toàn bộ thế giới TB, các nước thuộc địa và phụ thuộc.

+ Đây là cuộc khủng hoảng trầm trọng nhất, kéo dài nhất trong lịch sử CNTB và gây ra những hậu quả nghiêm trọng về kinh tế, chính trị, xã hội đối với các nước tư bản và các nước thuộc địa và phụ thuộc.

 Hậu quả

- Kinh tế: bị tàn phá nặng nề, đẩy hàng trăm triệu người vào tình trạng đói khổ chủ yếu là công nhân, nông dân.

- Chính trị: 

- Xã hội: bất ổn định. Những cuộc đấu tranh, biểu tình diễn ra liên tục, lôi kéo hàng triệu người tham gia.  

-Quan hệ quốc tế: hình thành hai khối đế quốc đối lập:

+Các nước Mĩ, Anh, Pháp đã tiến hành cải cách về kinh tế - xã hội; giữ nguyên hiện trạng Vécxai – Oasinhtơn.

+ Các nước Đức, Italia, Nhật Bản phát xít hóa bộ máy nhà nước, phát động chiến tranh…

 $→$Hai khối đối lập này ráo riết chạy đua vũ trang để gây cuộc chiến tranh thế giới mới, nhằm chia lại thế giới

Biện pháp giải quyết

-Mĩ-Anh-Pháp: cải cách kinh tế-xã hội duy trì hệ thống Véc-sai Oa-sinh-tơn

-Đức-Ý-Nhật: phát xít bộ máy nhà nước chuẩn bị phát động chiến tranh

Tác động:

-Khủng hoảng kinh tế 1929-1933 có nguy cơ dẫn đến cuộc chiến tranh thế giới mới

-Hình thành hai khối quân sự đối lập ráo riết chạy đua vũ trang, nguy cơ chiến tranh thế giới mới đến gần

-Để thoát khỏi khủng hoảng giới cầm quyền Nhật chủ trương: 

+ Quân phiệt hóa bộ máy nhà nước.

+ Gây chiến tranh xâm lược, bành trướng ra bên ngoài.

-Để đối phó lại khủng hoảng, giai cấp tư sản cầm quyền quyết định đưa Hit-le thủ lĩnh Đảng Quốc xã Đức lên nắm chính quyền. Đảng Cộng sản Đức kiên quyết đấu tranh song không ngăn cản được quá trình ấy.

 Tác động đến Việt Nam

-Trong số các thuộc địa của Pháp, Việt Nam là nước phải chịu hậu quả nặng nề nhất từ cuộc khủng hoảng kinh tế 1929- 1933. Pháp trút gánh nặng trên vai nhân dân Việt Nam. Kinh tế Việt Nam vốn phụ thuộc hoàn toàn vào Pháp và càng chịu những hậu quả nặng nề.

- Các ngành kinh tế Việt Nam đều bị suy sụp: Giá lúa sụt, ruộng đất bỏ hoang, sản xuất công nghiệp bị suy giảm, xuất nhập khẩu bị đình đốn, hang hóa khan hiếm, giá cả đắc đỏ…

-Hậu quả lớn nhất của cuộc khủng hoảng kinh tế, là làm trầm trọng thêm tình trạng đói khổ của các tầng lớp nhân dân lao động. Nông dân bị bần cùng hóa, phá sản do giá lúa sụt, thuế tăng …Công nhân bị thất nghiệp ngày càng đông, tiền lương bị giảm sút, tiểu tư sản thành thị bị điêu đứng vì các nghề thủ công bị phá sản, viên chức bị sa thải, tư sản dân tộc gặp nhiều khó khăn.

 - Mâu thuẫn dân tộc và giai cấp ngày càng gay gắt không thể điều hòa được cũng là một trong những nguyên nhân bùng nổ phong trào cách mạng 1930- 1931, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam.