Nhân vật Dì Ghẻ

Trong truyện cổ tích “Tấm Cám”, nếu cô Tấm đại diện cho sự dịu, dàng, hiền hậu, nết na thì mẹ con Cám lại là đại diện cho sự tàn ác, tham lam, xấu xa. Đặc biệt, mẹ dì ghẻ là nhân vật ác “điển hình”- người đứng sau “giật dây” cho mọi tội ác.

Mụ dì ghẻ là mẹ kế của Tấm, mẹ đẻ của Cám. Chính vì điều này mà ngay từ trong cách đối xử, bà ta đã sự phân biệt rõ ràng giữa con đẻ và con riêng. Sống chung với mẹ ghẻ và Cám cuộc sống của Tấm bên cạnh mẹ con Cám là một chuỗi ngày cực nhọc, vất vả. Sáng thái khoai, chiều lạ chăn trâu, hầu như ở nhà có việc gì nặng nhọc Tấm đều phải làm hết. Còn Cám chỉ đủng đỉnh ăn chơi tối ngày. Từ sự phân biệt đối xử này mà mụ dì ghẻ nhẫn tâm hành hạ một cô gái tội ngiệp còn con gái mình lại nuông chiều quá mức. Cám từ sự nuông chiều của mẹ mà trở thành một kẻ lừa đảo, bịp bợm. Nếu dì mẹ và Tấm không có quan hệ máu mủ thì Cám với Tấm lại là chị em. Vậy mà Cám dám trắng trợn lừa chị bằng giọng điệu ngọt ngào, giả tạo để cướp mất giỏ tép của Tấm, giành chiếc yếm đỏ về mình. Không dạy Cám những điều hay lẽ phải, mụ dì ghẻ là người xui Cám đi rình mò Tấm để cả hai mẹ con cùng ăn thịt con cá Bống. Không yêu thương Tấm, mụ dì ghẻ còn xấu xa đến mức hành hạ tinh thần Tấm bằng cách trộn thóc và gạo để Tấm không được đi chơi. Nếu thông thường, người ta chỉ hiểu rằng mụ dì ghẻ bắt Tấm làm việc nặng nhọc. Nhưng trong chi tiết trộn thóc với gạo, rõ ràng là một sự đày đọa về tinh thần, mụ dì ghẻ sẵn sàng ngăn cản hạnh phúc và niềm vui của Tấm. Ngay cả khi Tấm được làm hoàng hậu, mụ dì ghẻ cũng không ngừng ganh ghét, đố kị.

Chính từ sự xấu xa trong cách cư xử hàng ngày mà biến dì ghẻ tự biến mình và con gái mình trở thành những kẻ giết người man rợ. Mụ không tiếc sự xảo trá và bỉ ổi để lừa Tấm lên cây hái cau rồi ở dưới chặt gốc khiến Tấm ngã chết. Giết hại đứa con chồng mà lương tâm mu ta chưa bao giờ ân hận hay day dứt ma ngay lập tức đưa Cám vào cung thay thế Tấm. Đứng trước sức sống mạnh mẽ, bền bỉ của cô Tấm. Mu dì ghẻ xúi con gái mình nhẫn tâm và tàn ác hơn trước. Tấm hóa thân thành vàng anh thì bị Cám giết thịt. Tấm hóa thân thành cây xoan đào thì bị chặt, thành khung cửi thì bị đốt. Tất cả những hành đồng của Cám đều do mụ dì ghẻ “giật dây”. Cái ác của mụ dì ban đầu chỉ là lòng đố kị, ghen ghét mà sau này đã lớn dần trở thành sự tàn ác, tha hóa về lương tâm và đạo đức. Bản thân mình ác nhưng mụ còn là kẻ gián tiếp và trực tiếp tiếp tay cho Cám giết hại Tấm. Càng theo dõi câu chuyện cổ tích “Tấm Cám”, người đọc càng không thể tha thứ cho hành động mất nhân tính của mẹ con Cám.

Cũng chính vì sự tàn ác của mẹ con Cám mà bọn chúng cuối cùng cũng bị trả giá. Khi Tấm trở về cung để tìm lại hạnh phúc của mình, mẹ con Cám đã bị trừng trị. Đáng nói nhất chính là phần kết truyện có nhiều dị bản. Trong đó Tấm dội nước sôi Cám thì mụ dì ghẻ cũng lăn đùng ra chết hay làm mắm Cám gửi về cho mụ dì ghẻ. Có nhiều bản kể còn kinh hãi hơn khi mụ dì ghẻ ăn lọ mắm Tấm gửi rồi mới biết đó là Cám. Với những bản kể này, có một vài nhà phê bình đã chỉ trích cô Tấm, đoạn kết này khiến cho Tấm mất đi vẻ vị tha, nhân hậu vốn có. Nhưng cứ nghĩ đến việc cô Tấm hiền lành, chăm chỉ, thật thà bị giết hạ nhiều lần mà chưa bao giờ nhân được sự thương xót của mẹ con Cám thì mới thấy cái kết đó thật xứng đáng với chúng. Nhân dân ta càng yêu thương cô Tấm bao nhiêu lại càng căm ghét mẹ con Cám bấy nhiêu nên không muốn cho bọn chúng một cái chết “nhẹ nhàng”. Cũng có bản, cô Tấm tha chết cho mẹ con Cám nhưng sau đó bọn chúng cũng bị ông trời trừng phạt. Hóa ra, với tội ác của mẹ con Cám dù con người có lòng vi tha thì ông trời cũng phải tức giận mà trừng phạt chúng. Xoay quanh mỗi cái kết có nhiều ý kiến trái chiều. Tuy nhiên, dù ở cái kết nào, thì dụng ý của nhân dân ta xưa vẫn mong cô Tấm có thể bảo vệ hạnh phúc của mình và mẹ con Cám nhất định phải bị trừng trị.

“Tấm Cám” là truyện cổ tích thần kì với nhân vật Tấm tiêu biểu cho sức sống tiềm tàng mãnh liệt của người dân lao động và mẹ con Cám đại diện cho cái ác, sự xấu xa đã nảy sinh trong xã hội phân chia giai cấp. Nhưng dù cái ác có mạnh ra sao, có tìm cách để hãm hại cái thiện như thế nào thì cuối cùng những kẻ xấu xa như mẹ con Cám nhất định vẫn bị cái thiện tiêu diệt. Cái thiện chiến thắng cái ác chính là mong muốn nghìn đời của nhân dân ta.

Nhân vật Cám

Trong kho tàng truyện cổ tích dân gian của nước ta có nhiều truyện cổ hay nhưng truyện cổ tích Tấm Cám luôn có sức sống vô cùng mãnh liệt, gắn liền với tuổi thơ của mọi thế hệ Việt Nam. Truyện cổ tích Tấm Cám thể hiện cuộc chiến không khoan nhượng giữa cái thiện và cái ác trong cuộc sống xã hội thời xưa.

Trong đó có hai nhân vật chính đại diện cho hai phe thiện và ác. Trong đó, phe thiện chính là nhân vật Tấm người luôn chịu áp bức, bóc lột người chịu nhiều thiệt thòi trong cuộc sống. Nhân vât Cám là nhân vật đại diện cho tầng lớp bóc lột, cho những cái xấu cái ác tồn tại trong xã hội. Là một nhân vật luôn tìm cách cướp đi công sức thành quả lao động của người khác.

Những trang viết của truyện cổ tích Tấm Cám thể hiện tinh thần nhân văn sâu sắc của chuyện. Nó thể hiện sự chiến thắng tuyệt đối của cái thiện với cái ác. Những cái ác cuối cùng sẽ bị tiêu diệt, còn cái thiện sẽ được gặp nhiều may mắn, gặt hái được thành quả và hạnh phúc.

Đồng thời nó thể hiện sự vùng lên mạnh mẽ của của tầng lớp bị áp bức bóc lột, của những người dân thấp cổ bé họng luôn luôn bị đè nén, cướp bóc.

Nhân vật Cám là một nhân vật đại diện cho cái ác, Cám có mọi đức tính xấu, lười lao động, thích hưởng thụ, thường xuyên nghĩ ra những mưu mô xảo quyệt để bóc lột thành quả của những người lương thiện tốt bụng như Tấm.

Khi mẹ của Cám sai Tấm và Cám đi mò cua bắt ốc, nhưng Cám vốn ỉ lại, lười làm nên chỉ mải chơi không chịu mò cua bắt tép, nên khi trời tối trong giỏ của Cám chẳng có gì cả. Nhưng Cám vốn đa mưu túc kế, nên Cám đã nói với Tấm rằng: Chị Tấm ơi chị Tấm đầu chị lấm. Chị hụp cho sâu kẻo về mẹ mắng.

Thể hiện sự khôn ngoan, mưu mô thâm hiểm của Cám. Khi Tấm xuống ao tắm, Cám đã trút giỏ tôm tép của Tấm vào giỏ mình rồi chạy về nhà lấy công với mẹ, để mặc Tấm ngơ ngác, lo lắng với cái giỏ rỗng. Mọi tội trạng Tấm phải gánh chịu, phải nghe những lời chửi bới đánh đập của mẹ kế.

Khi Tấm được nhà vua để ý rồi cưới làm Hoàng Hậu, do đố kỵ với hạnh phúc của Tấm rồi lòng tham nổi lên Cám đã có âm mưu táo bạo hơn, không chỉ là việc cướp một giỏ tôm tép bình thường nữa, mà nó là một tội ác lớn lao hơn. Cám âm mưu giết Tấm để cướp vị trí hoàng hậu của nàng.

Ngày giỗ cha, Tấm về giỗ cha báo hiếu với gia đình nhưng Tấm hiền lành không thể ngờ rằng Cám đang chờ cô với âm mưu lớn. Khi Tấm trèo lên cây cau hái quả thì Cám và mẹ mình ở dưới chặt gốc cây cau khiến cho Tấm ngã xuống ao mà chết.

Cuộc chiên đấu với cái thiện và cái ác chính thức bắt đầu. Sau khi chết Tấm hiểu ra mọi vấn đề, do chết oan nên cô không siêu thoát đầu thai kiếp khác mà linh hồn hóa thành chim vàng anh. Cám do sự thông minh, quỷ quyệt của mình nên sớm nhận ra con chim vàng anh kia chính là linh hồn Tấm. Cám âm mưu giết chim vàng anh ăn thịt.

Điều này cho thấy Cám vô cùng độc ác không hề ân hận trước hành động giết chị cùng cha khác mẹ, mà ngược lại còn ác tới tận cùng không quay đầu hối cải. Cám âm mưu giết chim vàng anh là giết Tấm lần hai.

Cám không chỉ giết Tấm một lần mà giết Tấm tới hai ba lần, từ chim vàng anh, khung cửi, cây xoan đào…hễ Tấm hóa thân thành cái gì thì Cám đều âm mưu giết hại. Sự độc ác của Cám là điều không thể chối cái, Cám không bao giờ biết sai, không bao giờ cảm thấy lương tâm cắt dứt ân hận, mà tội ác chồng chất lên nhau.

Chính vì vậy, để tồn tại bắt buộc cái thiện trong cuộc sống phải tìm cách mạnh mẽ vươn lên. Chính vì vậy, Tấm đã tìm cách để lấy lại những gì mình đã mất, tìm lại công lý, cho mình.

Sau mỗi lần bị Cám giết hại, Tấm không còn yếu đuối, ngồi khóc nức nở chịu nhịn nhục nữa mà đã kiên cường đứng lên, chống trả lại cái ác, đòi lại công bằng cho chính mình.

Cuối cùng thì Tấm đã lấy lại được vị trí của mình, đòi lại được sự công bằng trong cuộc sống. Còn Cám phải chịu quả báo, chịu thiệt mạng bởi những tội ác mà cô ta gây ra. Cám là một kẻ cho tới chết vẫn không đền hết tội, không chịu hối cải, sống lương thiện mà cô ta vẫn luôn độc ác, độc ác tới tận lúc chết.

Vì vậy, việc Tấm trả thù Cám, lừa Cám tìm tới cái chết là một kết quả xứng đáng cho con người mưu mô, nham hiểm, luôn muốn cướp đoạt thành quả hạnh phúc của người khác.

Trong cuộc chiến đấu giữa cái thiện và cái ác, cái thiện luôn luôn chiến thắng, thể hiện niềm tin mong muốn của người nông dân ta thời xưa luôn đứng về phía công lý, lẽ phải.