Đáp án:

Gọi vận tốc thực của tàu khi nước yên lặng là x (km/h) (x > 0)

Vận tốc của thuyền lúc xuôi dòng là x + 4 km/h

Vận tốc của thuyền lúc ngược dòng là x - 4 km/h

Thời gian thuyền đi xuôi dòng là: $\frac{80}{x + 4}$h

Thời gian thuyền đi ngược dòng là: $\frac{80}{x - 4}$h

Biết thời gian cả đi lẫn về là 8h20' = $\frac{25}{3}$h

Nên ta được pt: 
$\frac{80}{x + 4}$ + $\frac{80}{x - 4}$ = $\frac{25}{3}$

⇔ $\frac{240(x - 4)}{3( x - 4)(x + 4)}$ + $\frac{240( x + 4)}{3(x + 4)(x - 4)}$ = $\frac{25(x^{2} - 6)}{3(x - 4)(x + 4)}$ 

⇒ 240x - 960 + 240x + 960 = $25x^{2}$ - 400

⇔ $-25x^{2} + 480x + 400 = 0$ 

⇔ -25x(x−20) − 20(x−20) = 0

⇔ -5(x-20)(5x + 4) = 0

⇔ x - 20 = 0            hoặc      5x + 4 = 0

     x        = 20                          x        = 0 - 4

     x        = 20                          x        = - 4 : 5 

     x        = 20(nhận)                    x        = -0,8(loại)

 Vậy vận tốc riêng của tàu thủy là 20km/h.

Giải thích các bước giải:

 Công thức:

Vận tốc xuôi dòng = Vận tốc riêng của tàu + Vận tốc dòng nước

Vận tốc ngược dòng = Vận tốc riêng của tàu - Vận tốc dòng nước

Đổi: 8 giờ 20 phút =25/3 giờ

Vận tốc của tàu thủy là

(80×2):25/3=19,2 (km/giờ)

Vận tốc tàu thủy khi nước yên lặng là

19,2-4=15,2 (km/ giờ)

Đáp số: 15,2 km/ giờ