Ở nơi đây, nó được tung mình trong đôi cánh của tự do, giữa cái thâm sâu của núi rừng, nó mãnh liệt vượt qua những bóng cây già, cuộn qua những ghềnh đá nhấp nhô, "cuộn xoáy như cơn lốc vào những đáy vực bí ẩn". Nó như một con thú hoang giữa đại ngàn, thế rồi lại có lúc nó trở lại êm dịu, nhẹ nhàng, đắm say "giữa những dặm dài chói lọi màu đỏ của hoa đỗ quyên rừng". Và không chỉ thế, nó "sống nửa đời của mình như một cô gái Di – gan phóng khoáng và man dại" đầy cá tính và tự do giữa những núi non xanh thẳm. Đã từng có nhà văn nào có được sự so sánh độc đáo đến nhường ấy, so sánh một dòng sông giữa đại ngàn như một cô gái Di – gan vừa đầy cá tính lại mang vẻ đẹp "man dại" của núi rừng? Chắc hẳn chỉ có Hoàng Phủ Ngọc Tường với sự tường tận và tấm lòng yêu quý sông Hương đến bất tận mới có được sự so sánh độc đáo đến như thế! Phải, sông Hương cuồng say chảy trong chốn âm u đại ngàn, nơi đã "hun đúc cho nó một bản lĩnh gan dạ, một tâm hồn tự do và trong sáng". Bản năng của một người con gái thật mãnh liệt phải không, khi sông Hương phóng khoáng chảy trong tự do giữa lòng Trường Sơn hùng vĩ? Để rồi cũng chính rừng già ấy lại biến nó trở thành "một người mẹ phù sa của một vùng văn hóa xứ sở" với một sắc đẹp dịu dàng và trí tuệ. Vậy đấy, có ai biết một dòng sông Hương lặng lờ trôi nhẹ giữa lòng Huế lại có những chặng đường ở thượng nguồn đầy cá tính và mãnh liệt tới vậy? Bằng những biện pháp so sánh, ẩn dụ, liên tưởng hết sức thú vị, Hoàng Phủ Ngọc Tường đã dẫn chúng ta tìm lại cội nguồn của sông Hương, nơi người con gái ấy vẫn còn là một cô gái Di – gan "phóng khoáng và man dại". Nhịp văn tràn đầy cảm xúc, dồn dập và mãnh liệt, giống như cá tính của cô gái sông Hương ấy, đầy cuồng si với sức mạnh thật hùng vĩ, cuồng say trước khi trở thành một người mẹ phù sa dịu dàng, đầy trí tuệ khi bước chân vào Huế.