* Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Tống (1075-1077)

Sau thất bại lần thứ nhất (năm 981), nhà Tống chưa từ bỏ âm mưu xâm lược nước ta. Từ năm 1068, nhà Tống đã ráo riết chuẩn bị xâm lược nước ta để giải quyết khó khăn trong nước và gây thanh thế với các nước láng giềng.

Lý Thường Kiệt được triều đình giao cho chỉ huy cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược được chia làm 2 giai đoạn.

* Giai đoạn 1

- Tháng 10- 1075, Lý Thường Kiệt và Tông Đản chỉ huy 10 vạn quân, chia làm 2 đạo tấn công vào đất Tống.

+ Mục tiêu: kho lương thành Châu Ung

+ Đường bộ do Thân Cảnh Phúc, Tông Đản chỉ huy quân dân miền núi.

+ Lí Thường Kiệt chỉ huy quân thuỷ đổ bộ vào Châu Liêm, châu Khâm

+ Lý Thường kiệt đã cho yết bảng nói rõ mục đích cuộc tiến công tự vệ của mình.

- Sau 42 ngày đêm quân ta đã làm chủ thành Ung Châu, tướng giặc phải tự tử.

* Giai đoạn 2

- Cuối năm 1076, 10 vạn quân Tống, 1 vạn ngựa, 20 vạn dân phu do Quách Quỳ, Triệu Tiết chỉ huy kéo vào nước ta; 1 đạo quân do Hoà Mâu theo đường biển tiếp ứng.

- Tháng 01/1077, quân Tống vượt ải Nam Quan qua Lạng Sơn tiến vào nước ta, nhà Lý đánh nhiều trận nhỏ để cản bước tiến của giặc.

- Lý Kế Nguyên đã mai phục và đánh 10 trận liên tiếp ngăn bước tiến đạo quân thủy của giặc.

- Quân Tống đóng quân ở bờ bắc sông Cầu không lọt vào sâu được.

* Cuộc chiến đấu trên phòng tuyến Như Nguyệt

- Quách Quỳ cho quân vượt sông đánh phòng tuyến của ta nhưng bị quân ta phản công quyết liệt làm chúng không tiến vào được.

- Cuối xuân 1077 Lý Thường Kiệt cho quân vượt sông bắt ngờ đánh vào đồn giặc.

-  Quân giặc “Mười phần chết đến năm sáu phần”.

- Quách Qùy chấp nhận giảng hòa và rút quân về nước.

Lời giải chi tiết:

Diễn biến:

- Năm 981, quân Tống theo hai đường thủy bộ tiến vào xâm lược nước ta.

- Dưới sự lãnh đạo của Lê Hoàn, quân ta chặn đánh địch ở sông Bạch Đằng và ải Chi Lăng:

+ Tại cửa sông Bạch Đằng, Lê Hoàn chỉ huy, cho người đóng cọc để ngăn chặn thuyền địch. Nhiều trận chiến ác liệt diễn ra trên sông. Cuối cùng quân thủy của địch chết gần hết.

+ Trên bộ, quân ta cũng chặn đánh ác liệt ở Chi Lăng buộc chúng phải rút quân. Thừa thắng, quân ta tiếp tục truy đuổi, tiêu diệt địch.

Kết quả: Quân giặc chết hơn nửa, tướng giặc bị giết. Cuộc kháng chiến kết thúc thắng lợi.

--

Ý nghĩa việc chủ động tấn công "Tiến công trước để tự vệ":

- Mục tiêu tấn công của ta chỉ là các căn cứ quân sự, kho lương thảo, đều là những nơi quân Tống chuẩn bị cho cuộc tiến công xâm lược nước ta. Vì vậy, cuộc tiến công của ta là chính đáng. Trên đường tiến công, quân ta treo bảng nói rõ mục đích. Sau khi đạt được mục đích, ta chủ động rút quân khỏi đất Tống.

- Là một chủ trương độc đáo, sáng tạo. Tiến công để tự vệ, không phải là xâm lược. Thắng lợi này là đòn phủ đầu, làm cho quân Tống hoang mang, bị động.