So sánh đặc trưng của bài luận về bản thân và văn bản nghị luận về vấn đề xã hội dựa theo gợi ý sau:

Tác phẩm

Luận về bản thân

Nghị luận về vấn đề xã hội

Nội dung

Thể hiện cá tính, thiên hướng, lựa chọn, niềm tin, quan điểm riêng của bản thân, hướng vào việc tự bày tỏ, tự soi xét và chia sẻ những trải nghiệm, suy nghĩ,...của chính người viết.

Bàn luận về các vấn đề con người, xã hội, thể hiện ý kiến của người viết về những tư tưởng trong cuộc sống, bàn luận tính đúng sai của vấn đề và thuyết phục người đọc, người nghe.

Cấu trúc

Linh hoạt, sáng tạo, người viết có thể triển khai mạch cấu trúc theo những trải nghiệm cá nhân:

- Huy động trải nghiệm

- Suy nghĩ về bản thân và cuộc sống

- Tưởng tượng về tương lai

- Bài học từ những trải nghiệm của bản thân

- Kêu họi hành động, gợi mở suy nghĩ cho người đọc

Cấu trúc logic, chặt chẽ giữa các luận điểm, sử dụng lý lẽ và dẫn chứng thuyết phục.

- Thực trạng của vấn đề xã hội

- Bàn luận về tính đúng sai, những mặt tích cực / tiêu cực của vấn đề xã hội

- Phân tích ý nghĩa của vấn đề xã hội

- Bài học nhận thức chung

- Bài học cá nhân

Ngôn ngữ

Ngôn ngữ gần gũi, dễ hiểu, mang cá tính của người viết, thể hiện cảm xúc chân thành

Ngôn ngữ rõ ràng, giàu sắc thái biểu cảm, có điểm nhấn.