a, Sử dụng 5-BU để gây đột biến ở opêron Lac của E. coli thu được đột biến ở giữa vùng mã hóa của gen LacZ.

* Hướng dẫn giải

a,

+ 5-BU gây đột biến thay thế nucleotit, thường A – T thành G – X.

- Vì đột biến ở giữa vùng mã hoá của gen LacZ nên có thể có 1 trong 3 tình huống xảy ra:

+ Đột biến câm: lúc này nucleotit trong gen LacZ bị thay thế, nhưng axit amin không bị thay đổi (do hiện tượng thoái hoá của mã di truyền)

→ sản phẩm của các gen cấu trúc (LacZ, LacY và LacA) được dịch mã bình thường.

+ Đột biến nhầm nghĩa (sai nghĩa): lúc này sự thay thế nucleotit dẫn đến sự thay thế axit amin trong sản phẩm của gen LacZ (tức là enzym galactozidaza), thường làm giảm hoặc mất hoạt tính của enzym này. Sản phẩm của các gen cấu trúc còn lại (LacY và LacA) vẫn được tạo ra bình thường.

+ Đột biến vô nghĩa: lúc này sự thay thế nucleotit dẫn đến sự hình thành một mã bộ ba kết thúc (stop codon sớm) ở gen LacZ, làm sản phẩm của gen này (galactozidaza) được tạo không hoàn chỉnh (ngắn hơn bình thường) và thường mất chức năng. Đồng thời, sản phẩm của các gen cấu trúc còn lại LacY (permeaza) và LacA (acetylaza), cũng không được tạo ra.

b, Đặc điểm của mã di truyền: 4 đặc điểm

+ Mã di truyền được đọc từ 1 điểm xác định theo trình tự 3 nu liên tiếp không gối lên nhau.

+ mã di truyền có tính thoái hóa

+ Mã di truyền có tính phổ biến

+ Mã di truyền có tính đặc hiệu