Hiểu các từ ngữ khó trong bài:
- Cao Bằng: tỉnh miền núi ở phía Đông Bắc nước, giáp Trung Quốc.
- Đèo Gió, Đèo Giàng: hai đèo thuộc tỉnh Bắc Kạn, nằm trên đường từ Bắc Kạn đi Cao Bằng.
- Đèo Cao Bắc: đèo thuộc tỉnh Cao Bằng.
Bố cục
- Chia làm 3 đoạn
  - Đoạn 1. Khổ 1
  - Đoạn 2. Khổ 2, 3
  - Đoạn 3. Khổ 4, 5, 6
Nội dung:
- Ca ngợi mảnh đất biên cương và con người Cao Bằng.
Luyện đọc diễn cảm

Cao Bằng,/ rõ thật cao! //

Rồi dần bằng bằng xuống /

Ông lành như hạt gạo/

Bà hiền như suối trong. //

Câu 1 (trang 42 sgk Tiếng Việt 5): Những từ ngữ và chi tiết nào ở khổ thơ 1 nói lên địa thế đặc biệt của Cao Bằng?

Gợi ý:

Những từ ngữ và chi tiết ở khổ thơ 1 nói lên địa thế đặc biệt của Cao Bằng là: sau khi qua ... ta lại vượt ... lại vượt. Những từ ngữ cho thấy địa thế xa xôi, đặc biệt hiểm trở của Cao Bằng.

Câu 2 (trang 42 sgk Tiếng Việt 5): Tác giả đã sử dụng những từ ngữ và hình ảnh nào để nói lên lòng mến khách, sự đôn hậu của người Cao Bằng?

Gợi ý:

Đến Cao Bằng ta sẽ được tiếp đãi ngay món mận - một thứ hoa quả đặc trưng của Cao Bằng, người dân thì rất thương, rất thảo, lành như hạt gạo, hiền như suối trong.

Câu 3 (trang 42 sgk Tiếng Việt 5): Tìm những hình ảnh thiên nhiên được so sánh với lòng yêu nước của người dân Cao Bằng.

Gợi ý:

Những hình ảnh thiên nhiên được so sánh với lòng yêu nước của người dân Cao Bằng.

Còn núi non Cao Bằng

Đo làm sao cho hết

Như lòng yêu đất nước

Sâu sắc người cao Bằng

Đã dâng hết tận cùng

Hết tầm cao Tổ quốc

Lại lặng thầm trong suốt

Như suối khuất rì rào...

Câu 4 (trang 42 sgk Tiếng Việt 5): Qua khổ thơ cuối, tác giả muốn nói lên điều gì?

Gợi ý:

Cao Bằng trấn giữ một địa thế quan trọng đối với nước ta. Người Cao Bằng vì ta mà giữ lấy biên cương.

Câu 5 (trang 42 sgk Tiếng Việt 5): Học thuộc lòng bài thơ.

Thông qua bài giảng Tập đọc: Cao Bằng, các em cần nắm được
- Cách đọc lưu loát toàn bài với giọng đọc diễn cảm.
- Hiểu được các từ ngữ khó trong bài.
- Nắm được những ý chính của bài thơ: Ca ngợi mảnh đất biên cương và con người Cao Bằng.
Ngoài ra, các em có thể tham khảo thêm bài giảng Tập làm văn: Ôn tập văn kể chuyện cho tiết học tiếp theo.