Cảm nhận về Từ ấy của nhà thơ Tố Hữu - Ngữ Văn 12

DÀN BÀI

1.Mở bài

   Tố Hữu - một tiếng thơ trữ tình chính trị xuất sắc nhất của dòng văn học cách mạng Việt Nam. Người đã thổi vào thơ ca cách mạng một luồng sinh khí nồng nàn - rạo rực hăm hở tâm huyết của người lính trẻ, bằng chất giọng đằm thắm chân thành ngọt ngào của người dân xứ Huế mộng mơ. Thơ Tố Hữu dường như đã thấm đẫm chân lí của thời đại, chân lí khi giác ngộ cách mạng, khi bắt gặp lí tưởng Đảng mà vẫn rất “Huế” – rất ngọt ngào.

Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ      

Mặt trời chân li chói qua tim        

Hồn tôi là một vườn hoa lá          

Rất đậm hương và rộn tiếng chim.

2.Thân bài

   a) Từ ấy là tập thơ đầu tiên của Tố Hữu (1937 - 1946). Đây là chặng đầu mười năm thơ Tố Hữu cũng là mười năm hoạt động sôi nổi, say mê từ giác ngộ, qua thử thách, đến trưởng thành của người thanh niên cách mạng trong một giai đoạn lịch sử sôi động đã diễn ra nhiều biến cố to lớn làm rung chuyển và đổi thay sâu sắc của xã hội Việt Nam.

   Có thể nói, với Từ ấy đã đánh dấu sự trưởng thành của hồn thơ Tố Hữu, đây sự khẳng định lí tưởng của một chiến sĩ trẻ khi đã có Đảng dẫn lối soi đường.

   b) Ở bài thơ này, Tố Hữu đã bày tỏ cảm xúc mãnh liệt đột ngột, cảm xúc thực của một trái tim đang khao khát được giác ngộ, để đi theo chân lí cách mạng, để tìm ra một hướng đi cho tương lai. Mở đầu bài thơ, tác giả đã dùng từ Từ ấy rất độc đáo - không hiểu là từ khi nào, thói quen không được xác định rõ ràng, cũng không phải là dạo ấy, dạo đó, hay từ ngày đó... mà người chỉ dùng một cụm từ ấy, để diễn tả tâm trạng của mình khi đã bắt gặp lí tưởng của cuộc đời. Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ - là câu thơ như chợt tỉnh giấc sau một đêm dài mộng mị, qua từ bừng câu thơ như trở nên có hồn hơn, đầy tâm trạng khi xao xuyến, khi thì rạo rực băn khoăn hớn hở. Tố Hữu đã rất tinh tế khi dùng câu thơ này để diễn tả một cái tôi bản ngã của một chàng thanh niên mới 19 tuổi đã băn khoăn đứng giữa cuộc đời: Bâng khuâng đứng giữa hai dòng nước – Chọn một dòng hay để nước trôi. Thì cùng lúc đó người đã giác ngộ lí tưởng cách mạng, ánh sáng lí tưởng đã chiếu rọi vào tâm hồn trẻ làm bùng nổ một thế  giới đầy hương sắc, tràn trề sức sống và niềm vui. Sự gặp gỡ lí tưởng đã dẫn đến sự đổi thay cơ bản mối quan hệ của con người với toàn bộ thế giới, đem lại sự gắn bó ruột thịt với muôn người lao khổ để tạo thành sức mạnh to lớn của cách mạng. Sự gặp gỡ lí tưởng cũng đã tạo nên một cái tôi trữ tình kiểu mới trong thơ: Cái tôi tự ý thức sâu sắc về mình đồng thời là cái tôi gắn bó với muôn người, ở giữa mọi người. Cái tôi đã hoà chung vào với cộng đồng khi đã thấy:

Mặt trời chân lí chói qua tim.

   Mặt trời - là biện pháp tu từ ẩn dụ, để chiếu sáng lí tưởng cách mạng, mặt trời ấy đủ sức mạnh và ánh sáng chân lí để soi rọi bao con người, bao chiến sĩ trẻ, bao thanh niên trí thức chưa được giác ngộ. Chỉ có mặt trời ấy mới đủ chân lí vĩnh cửu để soi rọi mọi nẻo đường, chiếu sáng mọi ngõ ngách trong sâu thẳm của trái tim.

   c) Niềm vui tràn trề của một tâm hồn trang trạng thái nổ oà vào niềm hân hoan của một thế hệ thanh niên cách mạng cũng tạo nên một cảm xúc ngây ngất say mê, trong bài Hy vọng, Tố Hữu đã viết:

Ỏ vui quá! Rộn ràng trên vạn nẻo

   Bốn phương trời vào theo dấu muôn chân Cũng như tôi, tất cả tuổi đương xuân Chen bước nhẹ trong gió đầy ánh sáng.

   Tố Hữu đã bộc lộ một cảm xúc, một niềm tin vào tương lai:

   Người thanh niên cách mạng tự cảm thấy:

Hồn tôi là một vườn hoa lá          

Rất đậm hương và rộn tiếng chim.

   d) Tâm hồn của cái tôi trữ tình lúc này đã được mở rộng, để đón nhận những chân lí tuyệt vời của Đảng đã đem lại, những hương vị tuyệt vời của cuộc sống đang nô nức reo vui vào một niềm vui mới, niềm vui khi đã có Đảng dẫn đường. Tố Hữu đã dùng biện pháp so sánh ví hồn tôi lúc này như là một vườn hoa lá – lại có cả  hương thơm và rộn rã tiếng chim. Hương vị ngọt ngào của cuộc đời thực đã pha màu trong suy nghĩ của người thanh niên cách mạng, niềm tin của thanh niên cách mạng mặc dầu mang màu sắc lí tưởng hoá, nhưng lại rất chân thành và trong trẻo, là tâm huyếi mãnh liệt của người chiến sĩ trẻ.

3. Kết bài

   Từ ấy đã thể hiện được bầu nhiệt huyết mãnh liệt của người chiến sĩ trẻ, của cái tôi trữ tình buổi đầu nặng trĩu những ưu tư, ưu phiền của cuộc đời, song đã bắt gặp được lí tưởng cách mạng. Bài thơ là tiếng reo vui của con người đối cuộc đời, của niềm tin vào một tương lai tươi sáng huy hoàng, vào chân lí cách mạng.