1. Điệp khúc nào làm nổi bật cảm xúc chủ đạo của bài thơ? Bài thơ dường như là lời giã từ cho một mối tình không thành. Lời giã từ của Pu-skin có gì đặc biệt?
Bài thơ được mở đầu bằng một điệp khúc khẳng định: "Tôi yêu em”. Đây cũng là lời thốt lện từ một trái tim trung thực thể hiện một tình yêu đúng nghĩa. Chỉ mấy tiếng “tôi yêu em” giản dị thôi nhưng mầu nhiệm vô cùng.
Tôi yêu em: đến nay chừng có thể
Ngọn lửa tình chưa hẳn đã tàn phai.
Kiểu xưng hô tôi và em ở đây thể hiện một môi quan hệ vừa gần vừa xa, vừa đằm thắm, vừa dang dở của nhân vật trữ tình và cô gái.
Lời thơ chậm rãi, ý tình thâm trầm kín đáo. Tuy khẳng định mà vẫn dè dặt cân nhắc: có thể, chưa hẳn (nghĩa nguyên tác. Tình yêu có lẽ chưa hoàn toàn lụi tắt trong tôi). Dù chưa hổn đã tàn phai hay có lẽ hoàn toàn lụi tắt trong tôi thì cũng đều cho thấy tình yêu này, sự say mê này lặng thầm mà dai dẳng, là biểu hiện của những cảm xúc vững bền, phát xuất từ một tấm lòng, một trái tim chung thủy.
Song hai câu 3 và 4, mạch thơ bổng chuyển đột ngột:
Nhưng không để em bận lòng thèm nữa,
Hay hồn em phải gợn bóng u hoài.
Nếu hai câu đầu là một cái tôi tự soi vào tâm hồn mình để thấy nơi đó tình yêu chưa hoàn toàn lịm tắt, thì hai câu thơ sau lại là cái tôi khác nghĩ về người và làm một quyết định dứt khoát đầy tính lí trí: “hãy để tình yèu không làm phiền em thèm nữa”. Nhân vật trữ tình lại bắt buộc mình phải chối bỏ tình yêu của mình, phải dập tắt ngọn lửa tình chưa hẳn đã tàn phai.
Bốn câu thơ đầu của bài thơ đúng là những mâu thuẫn giằng xé. Mâu thuẫn giữa lí trí và tình cảm trong tâm hồn nhân vật trữ tình đến đây đã bộc lộ rõ. Nhà thơ đã thể hiện khát vọng tình yêu mãnh liệt của nhân vật trữ tình bằng những mâu thuẫn giằng xé đó.
Hai câu 5-6 gắn với điệp khúc thứ 2:
Tôi yẽu em âm thầm, không hi vọng
Lúc rụt rè, khi hậm hực lòng ghen.
Nhịp thơ đến đây nhanh hơn với các từ lúc, khi thể hiện những trạng thái khác nhau của tình yêu.
Tác giả phải mở những lớp tình cảm ẩn sâu dưới đáy tâm hồn với cách dùng từ tài tình cho thấy nỗi khổ đau âm thầm, niềm tuyệt vọng, sự rụt rè lẫn trong hậm hực và cả lòng ghen tuông giằng xé, giày vò. Ghen tuông cũng là một biểu hiện của tình yêu nhưng là một tình yêu ích kỉ, nhỏ nhen. Lòng ghen tuông dễ đưa người ta đến chỗ thấp hèn. Câu thơ nhấn mạnh "hậm hực lòng ghen” gợi lên một tâm trạng u tối nặng nề. Đến đây tưởng như nhân vật trữ tình bị rơi vào vực sâu của nỗi buồn đau giày vò hành hạ.
2. Giọng điệu trữ tình chuyển biến như thế nào từ hai câu 1- 2 sang hai câu 3 - 4 và từ hai câu 5 - 6 sang hai câu 7 - 8? Diễn biến tâm trạng phức tạp của nhân vật trữ tình được thể hiện tinh tế ra sao?
Bài thơ gồm 2 phần. Cả hai phần đều bắt đầu bằng một cụm từ “tôi yêu em”. Đây là một diệp khúc khẳng định, là giọng điệu chủ đạo của bài thơ. Ở bốn câu đầu nhân vật trữ tình tuy khẳng định tình yêu vẫn còn nhưng xin từ giã một mối tình không thành vì không muốn gây phiền muộn cho người mình yêu. Bốn câu cuối của phần 2 láy lại tình cảm đã được giãi bày ở phần 1 và nâng lên một cung bậc cao hơn và lại khẳng định một tình yêu đằm thắm, chân thành.
Hãy đọc Ịại: 1. Tôi yêu em: đến nay chừng có thể
2. Ngọn lửa tình chưa hẳn đã tàn phai;
Và
5. Tôi yêu em âm thầm, không hi vọng.
6.Lúc rụt rè, khi hậm hực lòng ghen
Để thấy ý tưởng hai câu 5, 6 cụ thể hóa làm rõ hơn, tô đậm hơn lời khẳng định của nhân vật trừ tình ở hai câu 1 và 2.
Ở hai câu 4 và 8 cũng vậy:
4.Hay hồn em phải gợn bóng u hoài.
8. Cầu em được người tình như tôi đã yêu em.
Nếu ở câu. 4 mới là ý định xin rút lui, giã từ không muôn làm phiền thêm nữa từ phía chàng trai thì ở câu 8 ý định đó có vẻ dứt khoát hơn trong việc từ giã một mối tình không thành, nói rõ hơn là chấm dứt quan hệ.
Bài thơ Tôi yêu em đúng là lời từ giã cho một môi tình không thành. Lời từ giã của Pu-skin trong sáng, cao thượng và rất mực tôn trọng người tình.
3. Tại sao có thể nói hai câu kết là bất ngờ, hàm chứa nhiều ý vị?
Hai câu kết gắn với điệp khúc thứ ba
Tôi yêu em, yêu chân thành, đằm thắm
Cầu em được người tình như tôi đã yêu em.
Hai câu thơ tuy vẫn nối tiếp tự nhiên với mạch thơ sẵn có nhưng vẫn mang đến một ấn tượng bất ngờ hàm chứa nhiều ý vị.
Điệp khúc Tôi yêu em được láy lại lần thứ ba với lời khẳng định bản chất của mối tình này là chân thành đằm thắm. Câu thơ thứ 7 như khái quát được tình cảm đã thể hiện trong sáu câu thơ trước. Chính vì chân thành đằm thắm mà nhân vật trữ tình sẵn sàng giữ lại cho mình bao khổ đau dằn vặt và dành hết cho người mình yêu mọi điều tốt đẹp nhất, gửi trong lời chúc thiêng liêng ở cuối bài thơ. Tình yêu ở đây rất nồng nhiệt mà vị tha. Câu thơ cuối đúng là sự thăng hoa của tình yêu chân thành đằm thắm. Đây cũng là sự vụt sáng lên của một tư thế cao đẹp, một giá trị nhân vốn của nhân vật trữ tình thật đáng yêu ấy. Tôi cầu mong em có được một người yêu em cũng chân thành đằm thắm chẳng khác gì tôi.
4. Bài thơ gợi cho anh (chị) những cảm nghĩ gì về tâm hồn Pu-skin và về tình yêu?
Bài thơ Tôi yêu em của Pu-skin là một trong những bài thơ trữ tình hay nhất của ông. Nhà nghiên cứu văn học Gô-rô-đét-xki đánh giá bài thơ hay đến mức nó đủ để thừa nhận tác giả của nó là nhà thơ vĩ đại. Tôi yêu em thấm đượm nồi buồn của một mối tình đơn phương vô vọng. Lời thơ giản dị, trong sáng, tinh tế cả về ngôn từ lẫn nội dung ý tưởng. Qua đây người đọc cảm nhận dược vẻ đẹp tâm hồn của tác giả trong một tình yêu chân thành say đắm và vị tha.
Copyright © 2021 HOCTAP247