Chính tả: Trí dũng song toàn trang 27 SGK Tiếng Việt 5 tập 2

1. Nghe - viết: Trí dũng song toàn (Từ Thấy sứ thần Việt Nam ... đến hết)

Thấy sứ thần Việt Nam dám lấy việc quân đội cả ba triều đại Nam Hán, Tống và Nguyên đều thảm bại trên sông Bạch Đằng để đối lại, vua Minh giận quá sai người ám hại ông.

Thi hài Giang Văn Minh được đưa về nước. Vua Lê Thần Tông đến tận linh cữu ông, khóc tha:

- Sứ thần không làm nhục mệnh vua, xứng đáng là anh hùng thiên cổ.

Điếu văn của vua Lê còn có câu: “Ai cũng sống, sống như ông, thật đáng sống. Ai cũng chết, chết như ông, chết như sống”

2. Tìm và viết các từ:

a)  Chứa tiếng bắt đầu bằng r, d hoặc gi, có nghĩa như sau :

-   Giữ lại để dùng về sau.

-   Biết rõ, thành thạo.

-   Đồ đựng đan bằng tre nứa, đáy phẳng, thành cao.

b)  Chứa tiếng có thanh hỏi hoặc thanh ngã, có nghĩa như sau :

-   Dám đương đầu với khó khăn, nguy hiểm.

-   Lớp mỏng bọc bên ngoài của cây, quà.

-   Đồng nghĩa với giữ gìn.

Trả lời:

a) Các từ chứa tiếng bắt đầu bằng r, d hoặc gỉ

-  Giữ lại để dùng sau: dành dụm, để dành

-  Biết rõ, thành thạo: rành, rành rẽ.

-  Đồ đựng đan bằng tre nứa đáy phẳng, thành cao: cái giành

b) Các từ chứa tiếng có thanh hỏi hoặc thanh ngã.

-  Dám đương đầu với khó khăn nguy hiểm: dũng cảm

-  Lớp mỏng bọc bên ngoài của cây, quả: vỏ

-  Đồng nghĩa với giữ gìn: bảo vệ

3.

a) Có thể điền r, d hay gi vào chỗ trống nào trong bài thơ sau ?

Dáng hình ngọn gió

Bầu trời rộng thênh thang

Là căn nhà của gió

Chân trời như cửa ngõ

Thả sức gió đi về

Nghe cây lá ...ầm ...ì

Ấy là khi gió hát

Mặt biển sóng lao xao

Là gió đang ...ạo nhạc

Những ngày hè oi bức

Cứ tưởng gió đi đâu

Gió nép vào vành nón

Quạt ...ịu trưa ve sầu

Gió còn lượn lên cao

Vượt sông dài biển rộng

Cõng nước làm mưa ...ào

Cho xanh tươi đồng ruộng

Gió khô ô muối trắng

Gió đẩy cánh buồm đi

Gió chẳng bao ...ờ mệt !

Nhưng đố ai biết được

Hình ...áng gió thế nào.

Theo ĐOÀN TH| LAM LUYẾN

b)   Có thể đặt dấu hỏi hay dấu ngã vào chữ in đậm nào trong mẩu chuyện vui sau ?

Sợ mèo không biết

Một người bị bệnh hoang tương, suốt ngày ngỡ mình là chuột, cuối cùng được ra viện nhưng anh ta cứ đứng tần ngần mai ở cổng viện mà không đi. Một bác sĩ thấy lạ bèn đến hỏi. Bệnh nhân sợ hai giai thích :

-   Bên công có một con mèo.

Bác sĩ bảo :

-   Nhưng anh đã biết mình không phai là chuột kia mà.

Anh chàng trả lời :

-  Tôi biết như vậy hỏi có ăn thua gì. Nhơ con mèo nó không biết điều ấy thì sao?

Theo BÍ QUYẾT SỐNG LÂU

Trả lời:

a)

... Nghe lá cây rầm rì

... Lá gió đang dạo nhạc

... Quạt dịu trưa ve sầu

... Cõng nước làm mưa rào

... Gió chẳng bao giờ mệt!

... Hình dáng gió thế nào.

b)

Một người bị bệnh hoang tưởng, suốt ngày ngỡ mình là chuột, cuối cùng được ra viện nhưng anh ta cứ đứng tần ngần mãi ở cổng viện mà không đi... Bệnh nhân sợ hãi giải thích:

-  Bên cổng có một con mèo

-  Nhưng anh đã biết mình không phải là chuột kia mà.

... Nhỡ con mèo nó không biết điều ấy thì sao?